Verslag maandag 15 dinsdag 16 en woensdag 17 Juni 2015 Rondreis Indonesië.
Ruim op tijd stonden de eerste zonnige gezichten al te wachten bij de vaste opstapplaats van Reishuis.nl in Horst waar de chauffeur van Rutjens-Ponjee de koffers in de bus plaatste om vervolgens door te rijden naar Venray waar de resterende gasten ook aan boord kwamen voor de rit naar Schiphol.
Het inchecken verliep heel voorspoedig ondanks dat een van de gasten een gedeelte van zijn handbagage moest verhuizen naar het koffer. Ook bij de nieuwe douane check was het erg rustig deze maandagmiddag. Op de minuut af werd de A380 van Emirates teruggeduwd zodat we met de mooie zitplaatsen die vooraf gereserveerd waren het eerste trajekt aflegden. Even na middernacht kwamen we aan in Dubai voor de overstap op het toestel dat ons naar Jakarta bracht.
Voor schematijd; even voor 15.30 uur zetten we weer voet op vaste bodem. Omdat het erg rustig was op het vliegveld verliep het verkrijgen van het visum en de controle bij de douane veel sneller dan voorgaande jaren.
Nadat er de nodige Rupiahs uit de geldautomaat getrokken waren reden we met de shuttle service van het FM7 hotel voor onze eerste overnachtingdoor het drukke spitsverkeer naar het hotel dat pal naast een van de startbanen ligt. De ruime moderne kamers verrasten iedereen.
Omdat onze vlucht naar Medan op Sumatra al om 7.00 uur de volgende ochtend vertrok was er een vroege wake-up call. Na ons eerste Indonesische ontbijtje reden we vervolgens in korte tijd weer terug naar het vliegveld voor onze vlucht met Citylink. Zoals bijna gebruikelijk weer een beetje rommelig want ondanks dat onze gate als B4 stond aangekondigd vertrokken we vanaf gate B6! Niet ongebruikelijk na alle ervaringen van de afgelopen jaren.
Even na 9.00 uur landden we op het nieuwe vliegveld van Medan. Onze gids op dit eiland Jongres Tobing stond al op ons te wachten zodat we snel konden vertrekken samen met de chauffeur en zijn bijrijder op weg naar onze eerste bestemming; Bukit Lawang midden in het regenwoud van het Leuser nationaal park. Dat wij echt verwend zijn in ons kikkerlandje wat betreft verkeer bleek wel toen we Medan met zijn bijna 3 miljoen inwoners naderden. Een chaos van jewelste met volop toeterende auto’s en andere vervoersmiddelen.
Als eerste stond een bezoek aan het paleis van de voormalige Sultan op het programma. De voorbereidingen voor de Ramadan die 1 dag later begon waren in volle gang. Via diverse tenten waar elke avond na zonsondergang de Ramadan gevierd wordt, liepen we naar de grootste Moskee van deze stad. Zowel de dames alsook de heren werden gepast gekleed om de Moskee te betreden. De dames met een hoofddoek en de heren met korte broek moesten een Sarong dragen. Een koddig beeld! Het was trouwens wel even wennen aan de warmte en hoge luchtvochtigheid die er heerste.
Met onze airconditioned bus reden we naar ons eerste lunchadres. Een schot in de roos bleek achteraf, want de smaakvolle geserveerde gerechten kregen een welverdiende goedkeuring. Nadat iedereen zijn buikje rond had verlieten we uiteindelijk deze hoofdstad nadat we nog de nodige verkeerschaos hadden beleefd . Nog even een korte koffiestop met lekkere koffie en we kwamen in een geheel andere omgeving terecht. Enorme palmolieplantages vormden het nieuwe straatbeeld. Met daarnaast natuurlijk continue mensen mensen en nog eens mensen die langs de doorgaande weg woonden. Het dagelijkse leven trok aan onze ogen voorbij met nijvere Sumatranen die hun geoogste gewassen aan het drogen waren of hun erf aan het nat maken waren vanwege de droogte die er heerste. Ook diverse overblijfselen van de Nederlandse koloniale tijd waren er regelmatig te zien. Zowel Jongres alsook Paul vertelden wat we onderweg allemaal zagen. De fotografen en filmers onder ons zochten regelmatig een plekje op voor in de bus om al dit moois vast te leggen. Wat kunnen mensen toch tevreden zijn met het weinige dat ze bezitten. Vanwege het vele zware vrachtverkeer met o.a. palmolienoten, stenen en zeer vruchtbaar vulkaanzand was de straat waarover we reden op plaatsen een groot kraterlandschap!
We stopten voor een bezoek aan een Salak plantage. Dit is een zoete vrucht met een slangenhuid in een soort peervorm. De eigenaar van de plantage liet ons met alle plezier ook proeven van zijn oogst. Het duurt 1 ½ maand van bloem tot vrucht die groeit op de stengels van een palmsoort met hele harde stekels. De plant zelf kan we tot 50 jaar oud worden. Ook groeide er de Kintjung; een gewas met prachtige roze bloemen die in de Indonesische keuken gebruikt worden. Nog nooit gezien! Dat geldt voor meerdere producten die er in deze omgeving groeien zoals de Rambutan; een soort Lychee die over een maand geoogst kan worden en de vorm heeft van een kleine bloeiende kastanje. Ook zagen we regelmatig ananas lang de weg groeien. Op Sumatra groeit trouwens de zoetste ananas. Paul laat zijn gasten graag ook dingen proeven dus werd er onverwacht halt gemaakt bij een kraampje dat mini bananen verkocht. Een paar trossen werden er gescoord om in de bus uit te delen. Deze smaken toch wel even anders als de bananen in onze supermarkt.
Precies om 18.00 uur stopten we bij ons overnachtingsadres voor deze nacht; Het Rindu alam resort in Bukit Lawang. Met een heerlijk frisse tropische juice werden we welkom geheten. Ook het avondeten dit keer in buffetvorm mocht iedereen weer goed smaken. Na afloop kwam de ranger die morgenvroeg mee ging naar het regenwoud om de Orang Utans te bezoeken, vertellen waar we op moesten letten alvorens aan deze 3 uur durende tocht te beginnen. Daarna zocht iedereen snel zijn bed op om na deze toch wel lange dag te gaan genieten van een verdiende nachtrust.
Verslag woensdag 18 Juni 2015
Nadat iedereen gisterenavond op tijd zijn bedje had opgezocht werd er om 6.30 op de deur geklopt voor de wake up call. Na een tropisch ontbijt met lekker verse fruit en een vers glas jus stond drie rangers de gasten al op te wachten. Goed ingesmeerd tegen de muggen werd begonnen aan een klim het regenwoud in. Ondanks het vroege tijdstip was het al behoorlijk vochtig en liepen de eerste straaltjes lichaamsvocht al snel over de ruggen. Onderweg naar de ingang van het nationaal park passeerden we enkele lokale plantages met cacao en rubber. De boeren ontvangen op de markt ongeveer € 1,- per kilo latex. Deze is echter niet van topkwaliteit. Eenmaal in het oerwoud aangekomen werd het een tocht over glibberige paden en af en toe boomstammen waarover heen geklommen moest worden. Het geluk was aan onze zijde want er werd contact gemaakt met maar liefst 5 Orang Utans waaronder ook jonge dieren. De intelligentie van deze dieren zit op een niveau van 90% t.o.v. de mens. Het meegebrachte voedsel werd graag in ontvangst genomen en er waren zelfs gasten die dit met hun eigen handen aan de dieren konden geven. Een prachtige ervaring om zo oog in oog te staan met deze in principe zachtaardige dieren. De rangers weten ook precies wanneer ze hun dag eens een keer niet hebben, want dan kunnen ze ook agressief zijn. Vandaag echter was dit niet het geval. De bomen en andere begroeiing bood een goede bescherming tegen de zon die vandaag volop aanwezig was. Na een tocht van ruim 3 uur kwamen we uiteindelijk weer in het dorp aan waar een heerlijke douche zeer welkom was. Echter vanwege de hoge luchtvochtigheid was de verfrissing slechts van korte duur.
Nadat iedereen opgefrist was konden we aanschuiven voor de lunch die iedereen weer goed mocht smaken. Nadat we afscheid hadden genomen reden we even na de middag richting onze nieuwe bestemming Brastagi. De weg was nog even slecht als gisteren, maar je went er aan. Onderweg werd er door Jongres nog het e.e.a. verteld over het dagelijkse leven van de Indonesiërs zoals werk, school, ziekenhuis etc. Wat zijn wij in Nederland toch verwend! Na de hobbelige rit kwamen we uiteindelijk weer op de Sumatra highway terecht wat niet meer voorstelt dan een eenvoudige 2-baans weg waar soms wel met 4 auto’s naast elkaar gereden wordt. Weer even een stop bij Dunkin donuts voor een lekkere beker koffie en een sanitaire stop. Hierna doken we weer de drukte in van Medan. Met alle verkeerscapriolen was er genoeg te zien onderweg zodat dit sowieso al het nodige entertainment gaf naast de vele activiteiten die zich langs de weg afspeelden. Uiteindelijk reden we de bergen in met een compleet ander landschap. Langs de weg weer andere streekproducten zoals de ananassen en de vleermuizen die hier als delicatesse gegeten worden. Ook wordt er al melding gemaakt van het feit dat hier ook B1 en B2 gegeten wordt ofwel varken en hond! Ook de wortel van de varen die gebruikt wordt om er orchideeën op te kweken stond er bij diverse kraampjes te koop. Paul kwam op het idee om een extra stop in te lassen om de overheerlijke ananas te proeven. Dat vond iedereen wel een goed idee. Eenmaal aangekomen op het adres lagen er 2 enorme ananassen die wellicht in het guiness book of records thuis hoorden zo groot als ze waren. Menigeen wilde er zelfs mee op de foto. Dit exemplaar werd klaargemaakt voor consumptie en smaakte inderdaad heeeerlijk zoet. Een heerlijk tussendoortje voor 22 personen voor de lieve somma van € 4,- voor de hele groep!
Na de nodige haarspeldbochten en heel veel stof van de actieve Sinabung krater die neergeslagen was op de huizen en struiken kwamen we nadat we de bergpas over waren uiteindelijk in een totaal andere omgeving terecht. Door de ontzettend vruchtbare grond wordt elk stukje grond gebruikt om er iets op te verbouwen! Het wordt dan ook wel de grootste groente, bloemen en fruittuin genoemd van Sumatra. Met een heerlijk avondzonnetje kwamen we aan bij ons overnachtingshotel Grand Mutiara. Eindelijk weer een mogelijkheid om te internetten! Na een smakelijke maaltijd werd er in de bar van het hotel onder het genot van live muziek nog gezellig nagepraat over de belevenissen van deze dag. Ook werd er gebruik gemaakt van de massagemogelijkheid die dit hotel te bieden heeft. Morgen weer een heel afwisselend programma met Samosir als eindbestemming. Groeten van een heel gezellige reisgroep op ontdekkingsreis.
Verslag dag 5 vrijdag 19 Juni 2015
Nadat iedereen had kunnen genieten van een langere nachtrust dan gebruikelijk werden we deze ochtend verrast met een voor ons bijzonder spektakel. De vulkaan Sinabung was al langer actief, maar deze morgen liet hij speciaal voor ons even laten zien wat hij in zijn mars heeft. In eerste instantie was er een heerlijk ochtendzonnetje, maar daar kwam snel verandering in. Tijdens het ontbijt spuugde hij even flink wat as uit die al snel naar beneden kwam en de hele omgeving bedekte met een laag wit stof met een vieze geur. We stonden op het punt om te vertrekken, maar kregen door de hotelreceptie mondkapjes uitgedeeld om deze stof maar niet te hoeven inademen. Dat kwam goed van pas, want onze eerste stop vandaag was bij de lokale markt. Werkelijk alles zat onder een laag stof en de producten die verkocht werden zagen er niet echt smakelijk uit. Ook alle planten en bloemen zaten helemaal onder. De lokale brandweer kwam met grote auto’s om het stof op de straten weg te spoelen. Ondanks alles sloeg het ons toch op de adem. Nadat we een klein half uur hadden gereden was het leed opeens geleden want zo ver was de wolk niet gekomen. Wel even een stop gemaakt om foto’s te maken van dit natuurgeweld. Ook werd een provisorisch openbaar toilet ontdekt tussen de bonenstruiken en een paar jute zakken. Een stukje verder gereden sloegen we af naar een dorp waar we even terug gingen in de tijd. Hier wonen een aantal gezinnen nog samen op 1 verdieping zonder afscheiding met voor elke 2 gezinnen een kachel. In het verleden woonden er zo tientallen mensen bij elkaar met hun eigen huismat als afscheiding van hun “grondstukje” binnenshuis. We werden hartelijk uitgenodigd om een kijkje te komen nemen en zagen o.a. vrouwen met rode pruimtabak en dagelijkse activiteiten. Jongres onze gids liet zien hoe de baarstoel vroeger gebruikt werd. Paul had een hele tas met leesbrillen bij zich die gretig aftrek vonden bij de inwoners waarvan sommigen al op hoge leeftijd. Ook de kinderen die morgen aan hun schoolvakantie beginnen werden verwend met ballonnen die door de gasten uitgedeeld werden. Natuurlijk werden er de nodige kiekjes gemaakt. Omdat er in deze vruchtbare streek heel veel mandarijnen groeien kocht Paul voor de groep een grote tas vol met de aller dikste mandarijnen die in de bus uitgedeeld werden. Wat een zoete lekkernij! De volgende stop tevens koffiestop was bij de Sipiso piso waterval. We boften met het weer vandaag want het was lekker open zonder de mist die op deze plek vaak aanwezig is. Hier kregen we ook een eerste blik op onze eindbestemming van vandaag; Samosir midden in het Tobameer.
Vervolgens reden we weer een stuk verder en maakten een stop bij een voormalige woonplek van de heersers van dit gebied. Via een tunnel waar een mooi Boedhabeeld stond kwamen we op het terrein waar allerlei gebouwen uit het verleden bewaard bleven. In die periode was het heel gewoon dat de koning wel 24 vrouwen tot zijn beschikking had! Ook de bloemenpracht was een genot om te zien en om er weer de nodige kiekjes te maken. Omdat er onderweg niet echt een geschikte plek is voor een lunch werd deze vandaag pas laat genoten. Na een mooie slingerende route door een landschap met vele kerken en heel veel koffiestruiken en andere land en tuinbouwproducten kwamen we uiteindelijk aan in Parapat. Deze geliefde toeristenplaats van veel Indonesiërs was voor ons de plek voor de late lunch die ook weer heerlijk mocht smaken. Terwijl de bus met onze koffers richting de aanlegsteiger reed, hadden we na de lunch nog tijd om het plaatsje te bezichtigen. Even voor 17.00 uur staken we met de eigen Silintong hotelboot over een woelig Tobameer over naar Tuk Tuk. Net voor aankomst ging de scheepshoorn ten teken dat het personeel naar de aanlegsteiger moest komen om de koffers naar de kamer te brengen. Na het inmiddels traditionele welkomstdrankje brachten zij de gasten met hun koffer naar de kamers. Allen met uitzicht op het Tobameer! Vanavond een keer een laat diner. Morgen staat ons weer een mooie dag te wachten op het eiland zelf met diverse bezoekjes.
Verslag dag 6 Zaterdag 20 juni 2015
Na een afzakkertje in de bar van het hotel zochten de meesten toch weer tijdig hun kamer op. De dag begint het hele jaar door vroeg in Indonesië. Even na 6 uur is het al weer licht. Na een persoonlijke wake up call met een klop klop op de deur was iedereen weer op tijd paraat voor vertrek met de hotelboot. Na een kleine 10 minuten varen waren we al bij onze eerste bezoekplek van vandaag; het plaatsje Ambarita. Hier bezochten we een traditioneel oud dorpje met een vestingmuur waar tot begin 1900 nog een koning gewoond heeft, en het koppensnellen nog plaatsvond. Het straatje er naartoe stond vol met kraampjes maar we mochten alleen maar voor ons uit kijken! Dat lukte helaas niet iedereen. Jongres die zelf op het eiland geboren en getogen is gaf een duidelijk uitleg van hoe de mensen in die tijd leefden. Ook liet hij zien hoe de Oelos gebruikt wordt bij festiviteiten en bij het dagelijkse werk op het land. De meisjes moeten als ze jong zijn altijd een zgn. test doen om te kijken of ze met spullen op hun hoofd kun lopen zonder deze te laten vallen. Paul was ondertussen bezig de lokale bevolking te verblijden met de meegebrachte leesbrillen. Deze vonden gretig aftrek en vele moesten teleurgesteld worden. Op de weg terug naar de boot mocht er weer naar links en rechts gekeken worden! Hierna hadden we een vaartocht van 1 uur op het Tobameer te gaan alvorens aan te meren bij Simanindo. Het was absoluut geen straf om deze toch mee te maken. Aangekomen op de volgende bestemming bezochten we een traditionele Tor Tor voorstelling met veel dans en muziek. Ook een Karbau maakte deel uit van deze voorstelling. Inmiddels was het zonnetje nog meer gaan schijnen terwijl we terug voeren naar Tuk tuk voor de lunch. Ditmaal op een mooie plek met een orchideëntuin als entree van het hotelcomplex. De lunch met o.a. heerlijke verse tomatensoep mocht iedereen weer heel goed smaken. Met onze sportieve club stapten we daarna weer op de boot voor het middagprogramma. Na een korte vaartijd kwamen we aan in Tomok. Dat het hier echt toeristisch was kon je al meteen zien aan de vele vele kraampjes. Omdat uiteindelijk iedereen besloot om de weg terug lopend af te leggen hoefde de hotelboot niet op ons te wachten. Nadat we weer de opdracht hadden gekregen recht vooruit te kijken liepen we naar de plek waar de tombes van de Sidabutar koningen te zien waren. Ook hier gaf onze gids weer een uitleg over de geschiedenis van dit volk. Een aantal gasten konden de verleiding niet weerstaan om toch enige aankopen te doen voor de thuisblijvers. Nadat iedereen verzameld was op de hoofdstraat liepen we richting hotel terug over een route van ruim 5 kilometer. Omdat er onderweg zoveel te zien was hadden we ruim 2 uur nodig om dit traject af te leggen. Planten en bloemen die je bij ons alleen maar in een tuincentrum tegenkomt stonden hier in alle pracht langs de weg. Ook diverse vruchten die voor ons onbekend waren werden door Jongres en Paul aangewezen. De kapokboom waar wij vroeger ook matrassen en kussen mee vulden kom je hier nog veelvuldig tegen. De groeiwijze van de cashewnoot is voor de meesten nog zeer onbekend. Nu is ook duidelijk waarom deze zo duur zijn. Ook een soort noot die leek op onze walnoot kwamen we diverse malen tegen. Door te wandelen krijg je een heel andere beeld van de omgeving dan dit met een bus te doen. Een beetje moe maar erg voldaan kwamen we tenslotte weer terug bij ons hotel waar sommigen nog een duik in het meer wilden nemen. Met een temperatuur van zo’n 24 a 25 graden een aangename verfrissing. Vanavond staat ons weer een nieuwe verrassing te wachten want we gaan lokaal dineren met live muziek verzorgd door de eigenaar van het restaurant.
Foto’s check onze Facebook pagina en Like de foto’s en onze Reishuis Facebook pagina KLIK HIER
Verslag dag 7 Zondag 21 Juni 2015
Voordat we aan de nieuwe dag beginnen eerst nog even het verslag van gisterenavond. Om 18.45 uur was het verzamelen geblazen bij het restaurant van ons hotel voor een korte wandeling naar restaurant Samuel waar gastheer Daniel en zijn vrouw Elske ons stonden op te wachten voor een heus lokaal diner. In het restaurant wat tevens gedeeltelijk dienst deed als woonkamer was een heerlijke echt Indonesische maaltijd bereid met alleen maar verse producten. Een heerlijke groentesoep gevolgd door karper uit het Tobameer, speciaal bereide kip met aardappelen diverse groenten en natuurlijk kroepoek. Dat alles aangevuld met rijst. Menigeen ging nog terug voor een 2e bordje. Als verrassing moest er na het toetje met verse fruit plaats gemaakt worden. De gastheer en gastvrouw die allebei muzikaal zeer getalenteerd waren verrasten ons met een muzikaal optreden. Diverse3 lokale Batak liederen werden ten gehore gebracht naast enkele Engelstalige nummers. O.a wies viel de eer te beurt om een speciaal liefdeslied naast Daniel te mogen aanhoren. Ook enkele andere dames viel deze eer te beurt. Echter Wies had een speciaal plekje veroverd en er werd gevraagd naar haar kamernummer! Echter haar kamergenote wilden niet van de kamer wijken! Hilariteit natuurlijk. Met een welverdiend applaus werd afscheid genomen van deze hartelijke mensen.
De wake up call was om 7 uur nadat menigeen nog even had doorgezakt in de bar van het hotel. Het was vanochtend bij het ontbijt een stuk drukker met een aantal nieuwe gasten die gearriveerd waren. Even voordat we vertrokken kwam dezelfde Daniel van gisterenavond samen met een paar collega’s de zaak opvrolijken met traditionele muziek. Dit eigenlijk speciaal voor de nieuwe gasten, maar wij mochten meegenieten. Dat we ook toen we de oversteek naar Parapat maakten met de hotelboot. Een heerlijk zonnetje en een lekkere briesje waren de perfecte ingrediënten voor de laatste momenten aan en op het Tobameer. Aan de overkant stond de bus al weer op ons te wachten en konden we in no time vertrekken richting onze eindbestemming van vandaag; Medan. De rit verliep boven verwachting voorspoedig zodat we na korte tijd al in Siantar aankwamen. Hier konden we eerst genieten van een Cappucino in het oudste hotel van deze stad. Daarna gingen we te voet een wandeling maken door het centrum van deze grootste stad van dit district. Er was de nodige bedrijvigheid ondanks dat het zondag was. Natuurlijk moest er weer een lokale lekkernij geproefd worden. Uiteindelijk doken we een grote overdekte markthal binnen waar echt van alles te koop was. Een bonte kermis van winkeltjes, restaurantjes, kapsalons etc. etc. Ook de versmarkt zag er zeer goed uit met kwaliteitsproducten en allemaal echt vers. Iedereen kwam ogen en oren tekort om alles te kunnen zien. De tijd was weer eens te kort. Na deze puzzeltocht door de catacomben waar hopelijk nooit brand uitbreekt kwamen we aan de andere kant van het gebouw weer op de hoofdstraat terecht. Terug bij de bus arriveerden we in korte tijd bij ons lunchrestaurant Panorama waar we een echte, maar dan ook echte Indonesische tafel kregen voorgeschoteld. Er stonden wel 15 verschillende gerechtjes op tafel waarvan de meesten goed pittig. Maar goed dat er weer Coca Cola was om het geheel te blussen. Met een temperatuur van 32 graden in de zon reden we weer verder. Omdat de Ramadan zijn aanvang genomen had was het veel rustiger dan normaal op de Sumatra Highway. In onze ogen nog steeds heel druk. Hierna maakten we nog 1 korte toiletstop waar ook iets genuttigd of gekocht kon worden voor onderweg. Ook het laatste gedeelte van de rit verliep echt heel voorspoedig. Door het schouwspel wat zich continue afspeelde op de straat en ernaast is het sowieso geen straf om een rit te maken. Voor 5 uur waren we al in de hoofdstad en konden de koffers uit de bus. We werden ontvangen in het 4* Grand Ankasa hotel met een glaasje verse Suursak. Vanavond hoeven we niet te verkassen want het Ramadan diner vindt plaats in het restaurant van ons hotel.
Verslag dag 8 maandag 22 Juni 2015
Helaas moeten we vanochtend al weer afscheid nemen van het mooie Sumatra. De ochtend begon met een luxe super uitgebreid ontbijt. Dit is eigenlijk een beetje overdreven met de eenvoud die we onderweg overal gezien hebben. Iedereen zat op tijd in de bus voor de rit naar het vliegveld KualaNamu wat grond grond betekent. Ondank het vroege tijdstip was het al een drukte van jewelste op de groente en fruitmarkt die we passeerden. Zelf op de middenberm van de straat zaten mensen hun waren te verkopen! De verkeersdrukte nam steeds meer toe richting het centrum Wij zaten gelukkig aan de goede kant van de weg. Na ruim 3 kwartier rijden arriveerden we op het vliegveld. Het inchecken verliep ook hier weer lekker soepel. Dat Nederland over de hele wereld zaken doet bleek uit het bagagesysteem dat door Van der Lande uit Nederland hier gebouwd is op het nieuwe vliegveld van Medan. Helaas 30 minuten later dan gepland stegen we op richting Jakarta. Ook hier een beetje pech bij aankomst want het leek wel of we sightseeing vliegveld kregen tijdens het taxiën. Ook de bagage liet op zich wachten. Dit werd echter beloond met een gloednieuwe bus van slechts 2 maanden oud die kwam voorrijden om ons de rest van deze reis te vervoeren over Java en Bali. Door de goede contacten die Paul heeft met de lokale agent wordt altijd het nieuwste rijdende materiaal beschikbaar gesteld. Lekkere ruime comfortabele stoelen en zelfs free Wifi aan boord. Doordat we hier geland waren volgde er een transfer per bus naar Bandung; onze eerstvolgende verblijfsplaats. Dit verliep echter niet in hoog tempo in deze stad met 14 miljoen inwoners. Wat een drukte zelfs op de tolwegen. Hierdoor konden we met de nodige uitleg van onze bekwame gids Jan Loen wel een beeld krijgen van de uitgestrektheid van deze hoofdstad met zijn krottenwijken en wolkenkrabbers naast elkaar! Omdat er geen gelegenheid is voor een stop onderweg had Jan voor iedereen een royaal lunchpakket meegebracht. Een aantal lekkernijen waren door zijn eigen vrouw bereid! Uiteindelijk verlieten we de stad en kregen we wat meer vaart in onze rit naar Bandung. Dat brommers een belangrijke rol spelen in de dagelijkse verkeersbewegingen bleek wel toen we in Bandung aankwamen. Blijkbaar was het spitsuur al flink op gang want er heerste een enorme verkeersdrukte in de stad. Overal stonden agenten om het verkeer in goede banen te lijden. Dit is een dagelijks terugkerend ritueel. Wat wonen wij toch rustig in Nederland! Omdat we te laat waren voor de Anklung voorstelling werd besloten deze te verplaatsen naar morgen. Wel bezochten we het ereveld midden in de stad waar zo’n 4000 slachtoffers van de oorlog van 1945 tot 1947 begraven liggen. Een emotionele plek om te aanschouwen met al die kruisen in verschillende vormen afhankelijk van de status van de persoon. Dit ereveld; een van de 7 die men op Java kan vinden en die nog steeds door de Nederlandse staat onderhouden wordt geven een beeld van wat zich hier afgespeeld heeft. Veelal jonge soldaten hebben hier voor het vaderland het leven gelaten. Een van de gasten vond zelf een familielid terug in de boeken met alle namen van alle 7 erevelden. Hierna reden we uiteindelijk naar ons verblijfshotel voor de komende 2 nachten; het Preanger hotel dat doet herinneren aan oude tijden wat betreft de architectuur. De avondmaaltijd werd genuttigd bij een heel speciaal restaurant De Indische tafel. Een oud doktershuis ingericht in oud Nederlandse stijl met een Nederlandse kaart en muziek van o.a. Jantje Smit, Heintje etc. etc. Weer een bijzondere ervaring op deze reis vol verrassingen.
Nieuwe foto’s al gezien, scroll naar boven of kijk op Facebook KLIK HIER
Verslag dag 9 dinsdag 23 Juni 2015
Na een overheerlijk ontbijt stapten we in de bus. Vol verwachting wat voor verrassingen deze dag voor ons in petto zou hebben. Paul rijdt vandaag niet mee omdat hij andere afspraken heeft met zijn lokale agent. Vandaar dat ik als een van de gasten het verslag van deze dag gemaakt heb. Vanuit ons hotel rijden we langs statige koloniale gebouwen zoals een warenhuis een Nederlandse bank, een postkantoor en ook een station. Allemaal uit de oude koloniale tijd in Art Deco stijl evenals ons hotel dat ook uit die tijd stamt. We rijden bergopwaarts naar de Tanguban Perahu krater. Deze ligt op 1806 meter boven de zeespiegel en is een toeristische bezienswaardigheid. Niet alleen voor Nederlanders (60%) maar ook voor de lokale bevolking.
Onderweg zien we dat Indonesië een echt agrarisch land is. Dat is te zien aan de grote variatie aan planten, groenten en vruchten. Echt nagenoeg alles uit de natuur wordt gebruikt vertelt onze gids Jan Loen. Aangekomen bij de krater ruiken we meteen een sterke zwavel lucht en worden we aangeklampt door de verkopers van souvenirs. Ze spreken gewoon Nederlands . Na hier een tijdje rondgesnuffeld te hebben en menigeen een souvenirtje had gescoord reden we verder richting de Rancabalki theeplantages. Deze zijn oorspronkelijk aangeplant door de Nederlanders. Net zoals de cacao en koffie hier door onze Nederlandse voorouders zijn terechtgekomen. De rubberbomen zijn door de Engelsen ooit in Indonesië terecht gekomen. De drie bovenste blaadjes van de plant zijn het aller belangrijkste. Het bovenste blaadje wordt gebruikt voor witte thee die erg duur is. Ook van het 2e en 3e blaadje wordt pure thee gemaakt. O.a Pickwick haalt hier zijn theeblaadjes vandaan. Van het 4e, 5e en 6e blad wordt bijv. jasmijnthee, gemberthee of andere mengthee gemaakt. Deze blaadje zijn meer bitter dan de 1e drie wat betreft geur kleur en smaak. De theepluksters beginnen ’s morgens om 6 uur en werken tot een uur of 11, 12. Daarna wordt het blad te taai om te plukken. Een nieuwe plant kan na 3 jaar voor de eerste keer geplukt worden. Een theeplant kan tot 35 jaar oud worden. Na een jaar plukken wordt de plant gesnoeid met een kapmes om de plant laag te houden. Om de 16 dagen wordt een plant geplukt. Tijdens de droge tijd elke 21 dagen. Onderweg naar de plantage zien we ook nog de rijpe koffiebonen in de bomen hangen. Jan vertelt over de verschillend soorten zoals Arabica en Robusta. En de kopie Luwak. Dit is koffie gemaakt van uitgepoepte koffiebonen die in de maag van deze kat gefermenteerd zijn en daardoor een speciale smaak krijgen. Het is tevens de duurste koffie met een prijs van ongeveer€ 60,- per kg! Ook zien we deze dag hoe de hars van de dennenboom met halve kokosnoten wordt opgevangen. Deze wordt gebruikt om terpentine te maken.
Hierna rijden we naar een resort waar we lekker kunnen baden in warm water dat vanaf een bron vanaf de berg komt en 2 keer gefilterd is. We hoefden alleen onze zwemkleding mee te nemen, want Jan had handdoeken vanuit het hotel meegebracht. Deze werden uitgedeeld aan liefhebbers die een kuurbad wilden nemen. Dit was tevens onze lunchlocatie. Via het hobbelige terrein verlaten we het complex. De weg omhoog is soms zo slecht dat zelfs de bus er moeite mee heeft. Hierna reden we terug naar Bandung voor een bezoek aan de voorstelling in de Anklungschool van Pak Udjo. Deze inmiddels overleden man heeft er voor gezorgd dat de kinderen in deze omgeving muziekonderwijs konden volgen. Zijn zoon heeft echter het stokje van hem overgenomen. De voorstelling was prachtig om te zien. Er werd gezongen, gedanst en op diverse instrumenten van bamboe gespeeld. Ook was er een poppenspel te zien. Alle bezoekers en deze keer ook een grote groep kinderen uit Sumatra zaten in het publiek en kregen een Anklung aangereikt. Uiteindelijk worden er gezamenlijk enkele bekende muziekstukken gespeeld. Aan het einde van de voorstelling wordt iedereen door de deelnemende kinderen de vloer opgehaald en uitgenodigd om mee te dansen. Na afloop van deze bijna 2 uur durende show krijgen we ook nog de gelegenheid rond te snuffelen in de aangrenzende winkel.
Hierna rijden we verder de stad in en brengen een bezoek aan de BIP een groot winkelcentrum net o.a. veel kleding in MataHari. Inmiddels is het alweer 7 uur geweest als we rechtstreeks naar ons restaurant van deze avond rijden. Een trendy zaak die echte Indonesische gerechten serveert. Voor sommigen bleken ze zelfs iets te pittig. De gulde tofu viel meteen goed in de smaak. Daarna een pittige groentesoep met daarnaast rijst en ossenstaart met caramel. Het toetje bestond uit een heerlijk “Italiaanse” Panna Cotta. De groen pepertjes werden helaas door sommigen aangezien als groene boontjes! Even na 21.00 waren we weer terug in ons hotel. Morgen weer een nieuwe dag vol verrassingen in dit zeer afwisselende land.
Verslag dag 10 Woensdag 24 Juni 2015
Dag 10 van onze ontdekkingsreis door Indonesië begint wederom met een te overdadig ontbijt vergeleken met wat je buiten op straat aan armoede ziet. Nadat onze bus is ingeladen met de koffers verlaten we het centrum van Bandung waar het een drukte van jewelste is met al het lokale verkeer. We passeren o.a. een groente en fruitmarkt langs de doorgaande weg waar volop gehandeld wordt. Deze markt begint al om 4 uur in de ochtend! Nadat we de tolweg zijn opgereden wordt het een stuk rustiger wat betreft het verkeer. We passeren het moderne sportstadion van Bandung en zien veel grote fabriekshallen waar textiel wordt geproduceerd. Niet veel later rijden we de binnenlanden in waarbij het uitzicht van het ene op het andere moment verandert. Prachtige sawa’s tegen de bergen aan gebouwd zo ver als je kunt kijken. Waarschijnlijk een van de mooiste in heel Indonesië. Daarom wordt er ook halt gehouden voor een fotostop. Het weer is prachtig dus ook de foto’s zijn van kwaliteit. Tijd om weer verder te rijden. Jan verteld ondertussen heel veel over alles wat er her en der groeit en wat er mee gedaan wordt. Na de oogst van een rijstveld komt een lokale boer met zijn eigen gefokte eenden die het veld opgestuurd worden op de achtergebleven rijstkorrels en insecten op te eten zodat het land weer klaargemaakt kan worden voor de nieuwe aanplant. Met een gekleurde vlag zorgt hij ervoor dat zijn eigen eenden op dezelfde plek gaan scharrelen. Gemiddeld kunnen er 2 of soms wel 3 oogsten per jaar plaatsvinden. Het aantal dagen van aanplant tot oogst is altijd hetzelfde. Niet veel later ziet Paul plotseling een plek waar men bezig is met de oogsten en waar ook eenden actief zijn. Even later zou blijken dat hier iets gebeurt wat zelfs de gids nog nooit mee had gemaakt in zijn hele carrière! Om bij de oogstplek te komen moeten we over smalle dijkjes van klei lopen. Ter voorbereiding van de nieuwe aanplant is er een afgezet stuk modderige grond waar we langs liepen. Echter een van de gasten verloor haar balans en komt midden in dit modderbad terecht en verdwijnt erin tot aan haar middel. Gelukkig waren er een paar mannen in de buurt die haar er weer uit konden trekken. Het gevolg was dat ze helemaal onder de zwarte smurrie zat. Gelukkig wist Jan een plek in de buurt waar er gewassen kon worden en van kleding gewisseld. Gelukkig hadden we de koffers bij ons, anders hadden we een groot probleem gehad! Gelukkig kon er achteraf gelachen worden over dit hilarische voorval. Met enige vertraging werd de rit voortgezet. Vanwege de Ramadan konden we nergens stoppen voor een kopje koffie. Geen nood want er was voor een versnapering gezorgd in de bus. Het volgende hoogtepunt van deze dag was een bezoek aan Nagadorp. Hier wonen in 111 huizen mensen die graag op de traditionele manier willen blijven leven. Dus zonder stroom en elektriciteit. Om hier te komen moeten we bijna 300 trappen omlaag een vallei in. Samen met een gids uit het dorp gingen we kijken hoe primitief deze mensen leven. Een eventuele tv werkt op een accu van een auto. Als er iemand ziek is moet hij dragend via de 300 trappen naar boven gebracht worden. Paul was voorop gelopen om de meegebrachte leesbrillen uit te delen aan de bewoners. Het is bewonderenswaardig om te zien hoe deze mensen toch een aangenaam leven samen hebben. Bij terugkomst met het zweet op de rug had Jan lokale kroepoek gekcoht om deze te laten proeven. In deze streek wordt nl. heel veel kroepoek gemaakt. Na een klein uur rijden en veel gesloten ogen in de bus kwamen we aan in Tasikmalaya. Hier kregen we achter gesloten deuren vanwege de Ramdan onze lunch geserveerd die wederom erg smakelijk was. Inmiddels was het bijna 4 uur toe we verder reden voor ons laatste trajekt van deze dag richting Pangandaran. Onderweg was continue wel weer iets te zien. We kwamen door een streek waar veel triplex wordt gemaakt getuige een grote fabriek die we passeerden. Overal zagen je mensen op verzamelplekken bij elkaar zitten om te wachten totdat de zonsondergang voorbij was. Dit is het moment dat de Moslims weer mogen eten tot zonsopgang. Het laatste gedeelte van onze route bestond uit erg slechte weg en veel, heel veel bochten. Maar onze bekwame chauffeur die zelfs een oorkonde ontvangen heeft van zijn gemeente vanwege zijn goede rijgedrag wist ons veilig naar onze eindbestemming te brengen. Her en der stonden borden die mensen wezen naar evacuatieplekken bij een eventuele Tsunami. In 2004 heeft zich hier dit natuurgeweld namelijk ook voorgedaan. Aangekomen bij het hotel dat pas ruim 1 jaar geleden geopend was kon iedereen zijn wasgoed bij Jan afleveren die dit lokaal ergens liet reinigen en de kamersleutel in ontvangst nemen. Alle kamers lagen direct aan het grote hotelzwembad zodat een duik in het warme water dichtbij was. Samen met Paul liepen we naar restaurant Relax gerund door een Zwitserse eigenaresse waar we vanavond a la carte konden dineren. Men was vol lof over de kwaliteit van de maaltijd die afgesloten werd met een eveneens heerlijk dessert. Nog even computeren en dan naar bed.
Verslag dag 11 Donderdag 25 Juni 2015
Vanwege de ligging van ons hotel direct aan de kust van Pangandaran konden we deze ochtend in de open lucht ontbijten direct naast het zwembad. Er waren zelfs gasten die vooraf al een duik hadden genomen. Om 8.30 uur vertrokken we op deze eigenlijk vrij dag voor een optionele excursie vol verrassingen. Na een kort ritje met de bus stapten we over in een lokale fietstaxi ofwel becak. Normaal gesproken passen er wel 3 Indonesiërs in. Met het Europese formaat slechts 1 Hollander! De “chauffeurs” hadden vandaag dus een zware klus. Na korte tijd gefietst te hebben kwamen we bij de kust waar we volop activiteiten. Op kijkafstand zagen we hutjes op zee drijven waar garnalen gekweekt werden door de locals. Het vissen op zich gaar heel anders dan bij ons. Een boot brengen een groot sleepnet een eind de zee op. Op het strand staan een aantal mannen die het net vervolgens weer naar wal trekken in de hoop dat ze een vangst kunnen binnentrekken. We stonden er met de neus bovenop toen ze daar mee bezig waren. Een prachtig schouwspel waarbij samenwerken met elkaar belangrijk is. Er kwam een aardige vangst tevoorschijn uit het sleepnet die ter plaatse meteen werd gesorteerd en schoongemaakt. In de huisjes iets verderop worden ze verder schoongemaakt, gezouten en op grote rekken 3 dagen gedroogd. Daarna wordt de vis op de lokale markt verkocht. Slecht 1 x per jaar wordt er vlees gegeten. De rest elke dag vis! Na wederom een korte rit stopten we op een plek waar de schelpdieren worden gereinigd en zo klaargemaakt om verwerkt te worden tot sieraden of souvenirs. Het was een plek die menig mooie foto opleverde vanwege de vele activiteiten die er plaatsvonden aan de rand van de kreek waar veel vissersboten voorbijkwamen terug van hun werk op zee. De volgende stop was bij de locale markt waar je zag hoe men probeerde alle producten aan de man te brengen. Ook hier weer een kleurrijk tafereel. Aan de rand van deze markt bezochten we een atelier waar bamboe matten werden gemaakt. Heel veel werk voor heel weinig geld (in onze ogen). Er stonden vloermatten die slechts € 5,- op moesten brengen. Een nog veel groter exemplaar met de beste kwaliteit bamboe erin verwerkt waar 3 dagen voor nodig was bracht € 25, – op!
Hierna reden we met onze fietstaxi’s een dorp binnen om de nodige huisnijverheid te gaan bekijken. Allereerst stopten we op een plek waar krekels en vogels gekweekt werden. Krekels als voedsel voor de vogels, en de vogels als huisdier. Even verderop was men bezig sojabonen te verwerken tot Tofu. Eerst moeten de bonen een nacht weken waarna ze gestoomd worden. Daarna 2 x wassen. Dan worden ze in een vorm geschud met een plastic omhulsel en afgedenk met bananenblad. Na 2 dagen drogen geschikt om in de keuken te verwerken. Ook gingen we kijken op een plek waar de rijste gepeld werd. Werkelijk alle van de rijstplant wordt gebruikt. Het kaf van de eerste maling dient als brandstof, het afval van de 2e maling gebruikt men als voer voor de dieren. De rijst wordt door de mensen genuttigd. Even verderop konden we zien hoe behendig de locals in een kokosboom klimmen om de bloem aan te snijden en zo het vocht te onttrekken. Tot 20 liter per dag afkomstig van 40 klimpartijen omhoog en omlaag is de gemiddelde opbrengst na een dag gevaarlijke arbeid door als aap in een boom te klimmen. Dit gewonnen suikerwater wordt 3 tot 4 uur gekookt waardoor er bruine palmsuiker overblijft die in vaste vorm gegoten wordt. Kookt men nog langer door dan vormt zich karamel. Na deze leerzame ochtend stapten we weer in onze becak die ons weer naar onze gekoelde bus bracht. Op 20 kilometer rijden vanaf Pangandaran ligt de zgn. Green canyon. Dit is een kreek waar zoet en zoet water zich vermengt. Hier gingen we een mooie vaartocht maken met bootjes met zijspan. Door de zonneschijn kleurde het water ook deze dag mooi groen. Iedereen kwam opgetogen terug met weer een mooie ervaring erbij. De laatste stop voor de late lunch is bij de bamboebrug die als toegang dient voor het dorp aan de overkant. Een drukke route die veelvuldig gebruikt wordt door de brommers. Onderweg ernaartoe was er veel bedrijvigheid op deze dag met een houtzagerij, houtbewerking, een kippenfarm Indonesische stijl en de oogst van kokosnoten en bladeren van de moeraspalm die verwerkt wordt tot dakbedekking. Ook liet Jan zien dat je van de palmboom die vruchten draagt ook de vezel gebruikt om er waterfilters van te maken. Het blad van de teakboom wordt gebruikt als schuurpapier en als je het vermaald komt er een rode kleurstof uit om textiel te kleuren. Aangekomen bij de brug over de green canyon moest er regelmatig plaats gemaakt worden voor de overstekende brommers. Na de nodige kiekjes van een omgeving die je normaal gesproken alleen in natuurdocumentaires ziet liepen we weer terug naar de bus voor de rit terug naar de badplaats. Later op de middag volgde nog een bezoek aan een plek waar de zonsondergang mooi te zien is met op de voorgrond een zeer traditionele manier van visvangst met een grote bamboe stellage die men in het waterlaat zakken. Het is ook een van de plekken waar je nog kunt zien wat de Tsunami destijds voor schade heeft aangericht. Vanavond zijn we uitgenodigd bij de familie van Jan Loen voor een lekkere maaltijd met live muziek en zang.
Verslag dag 12 Vrijdag 26 Juni 2015
Na een gezellige avond bij de familie van Jan die hadden gezorgd voor een lekkere maaltijd en live muziek met zang van 2 mooie Indonesische dames maar ook van Jan zelf die trouwens familie is van de Blue Diamonds reden we even na 22.00 uur in het bezit van de afgegeven was weer terug naar ons hotel. Blijkbaar waren ze bij de wasserij niet erg nauwkeurig met het sorteren want bij enkele gasten was er wasgoed verwisseld. Uiteindelijk bleef er zelfs wat over!
Vanochtend was er wederom een wake-up call met vandaag een jarige in ons midden. Arie was bijna aan zijn pensioengerechtigde leeftijd en werd door iedereen gefeliciteerd. Het ontbijt dat zowel uit veel warme maar ook koude gerechten bestond smaakte weer prima en nadat de koffers in de bus geladen waren gingen we op weg naar onze volgende bestemming; Wonosobo. Nadat Paul het raadsel van de kip en de kokosnoot had ontrafeld en Jan het e.e.a. had verteld van wat we allemaal zagen onderweg, kwamen we aan op de grens met midden Java. Hier werd een korte fotostop gemaakt bij het monument dat deze overgang duidelijk maakte. Opeens was het landschap ook anders, want we zagen immens grote rijstvelden van de coöperatie. Een heel verschil met het bergachtig landschap dat we zojuist nog doorkruist hadden. Over een onlangs opgeknapte weg reden we naar onze volgende stop; Een locatie waar bakstenen gemaakt werden. Van de klei die op de rijstvelden aangespoeld is door het stromende water werd samen met de kaf van de rijst de basis gelegd voor de baksteen. De vrouwen doen deze in een vorm voor 2 stenen tegelijk en leggen deze op de grond. Hier moeten de stenen 3 dagen drogen en dan gekeerd worden om kromtrekken te voorkomen. Daarna worden ze gestapeld in een primitieve oven om gebakken te worden met het kaf van de rijst. Daarna moet alles nog een keer omgestapeld worden zodat ook de andere zijde gebakken wordt. En al dat werk voor slechts 1000 Rupiah per steen! Deze steen wordt gebruikt voor de eenvoudige huizenbouw. Verder rijdend passeerden we diverse markten waar allerlei handel gedreven werd. Ook hier weer de nodige uitleg van onze gids erbij. Alles wat je ziet kan hij uitleggen. Een wandelende encyclopedie! Tijd voor een sanitaire stop. Volgens Jan was het hierna nog 1 uur rijden voor de lunch. Echter na 20 minuten waren we al ter plaatse! Blijkbaar werkte de Tom Tom niet goed. Desondanks was het weer een smakelijke lunch en mocht er door sommigen zelfs een kijkje in de keuken genomen worden om te fotograferen of te filmen! Het zag er allemaal proper uit. Tot nu toe is er dan ook nog niemand met darmklachten geweest op deze reis. Nadat er een groepsfoto gemaakt was samen met het personeel van het restaurant reden we verder. We passeerden o.a. een gebied waar heeeeel veel stenen gemaakt werden. Ook een streek waar terra cotta gemaakt werd en bijvoorbeeld vliegers voor de kinderen. Zo’n 30 kilometer voor Wonosobo maakten we nog een fotostop bij wederom een prachtig panorama. Wat is Indonesië toch mooi hebben we al heel vaak gehoord tijdens deze reis. Bijna hadden we een ongevalletje gehad met een van onze gasten. Men was bezig albast hout te laden in een vrachtwagentje. Dat begon opeens ervan af te rollen. Nog geen 10 seconden eerder en de stammen waren over haar heen gerold. Naar mate we de stad naderden begon het steeds drukker te worden met het verkeer. Vanwege de drukte was er zelfs een omleidingsroute om het Kresna hotel waar Juliana en Bernard ooit geslapen hebben, te bereiken. Even na 16.00 uur waren we ter plaatse en kon iedereen deze plaats nog bij daglicht aanschouwen en inchecken.
Verslag zaterdag 27 Juni 2015
De dagen vliegen hier voorbij! Na een onverwachte verrassing voor Arie die gisteren jarig was en dacht zijn verjaardag ongemerkt voorbij te kunnen laten staan een teleurstelling. Paul had gezorgd voor een heuse Indonesische verjaardagstaart met kaarsjes en zelfs zijn naam erop geschreven! Deze werd geserveerd aan het einde van een wederom heerlijke maaltijd op een van de vaste eetadresjes. Een aantal gasten waren op advies van Paul eerder op de middag even wezen shoppen en de plaatselijk horlogewinkel even flink geplunderd met horloges van nog geen € 3,- per stuk. Garantie tot aan de voordeur. Na een nachtje in een omgeving waar airco niet nodig was vertrokken we weer fris deze ochtend met 2 lokale busjes de bergen in richting het Dieng plateau. Hier ook wel het Zwitserland van Indonesië genoemd. Nadat we de stad uit waren met natuurlijk weer continue iets te zien zagen we hoe vruchtbaar dit gebied is. Werkelijk elk stukje grond hoe klein ook wordt hier gebruikt om iets te verbouwen. Tabak, Koffie, Bonen. Tomaten, Pepertjes, Worteltjes, Kool, Aubergines en Aardappelen, aardappelen en nog eens aardappelen. De Careca ofwel mini Papaya is hier een vrucht die je door het hele gebied overal ziet groeien. Vanwege het klimaat kan hier het hele jaar door geplant en geoogst worden. Een echte schatkamer dus. Overal volop bedrijvigheid en zonder de schouders van al deze arbeiders zou het niet mogelijk zijn het land te bewerken. Onderweg maakten we een stop bij een mooie uitzichtpunt waar iemand de stam van een varen aan het snijden was. Hierbij kwamen speciale vormen tevoorschijn. Nadat we weer verder gereden waren met een flinke klim onderweg kwamen we uiteindelijk aan in Dieng. Allereerst werd een bezoek gebracht aan het tempelcomplex Ardjuna dat stam uit de 7e eeuw en dat toevallig bij drooglegging van een meer door de Nederlanders tevoorschijn is gekomen. Hier zie je een speciale Datura ofwel klokbloem met een dubbele bloem. In Nederland kennen we alleen de enkelvoudige. Ook zie je ze hier in de kleuren geel en rose. Na de nodige foto’s reden we een stukje verder naar de actieve Sikidang krater. De geur van de zwavel kwam ons al tegemoet. We konden tot de rand van de borrelende krater komen om te zien wat onze aarde ons allemaal oplevert. Als laatste bezochten we de lokatie Bukit Cinta waar we via een lokaal pad tussen de diverse plantages aankwamen op een machtig uitzichtpunt op het zgn kleuren meer en het spiegelmeer. Het toeval trof want op een onverwachte plek waren zo’n 20 Indonesiërs bezig met de aardappeloogst. Hierna reden we weer naar beneden; een tacht van wederom bijna een 1 uur lang! Om vervolgens weer bij ons hotel aan te komen. Al wandelend kwamen we aan bij restaurant dieng waar de heer des huizes ons welkom heette voor een heerlijk lunchbuffet. Ook de inrichting van het gebouw sprak iedereen ontzettend aan. Dat was trouwens ook het geval met ons hotel van de afgelopen nacht waar ontzettend veel prachtig kunst tentoongesteld was. Na een rit van 2 uur kwamen we aan bij ons volgende overnachtingadres waar menigeen wel graag langer zou willen verblijven. Al onze kamers lagen aan de rivier die langs het resort loopt met een mooi uitzicht hierop. Even een paar uurtjes om te relaxen of een duik te nemen in het bijzondere zwembad.
Verslag dag 14 Zondag 28 Juni 2015
Gisterenavond werd een heerlijk diner geserveerd in een van de restaurants van ons bijzonder fraaie resort. We waren naast een klein tafeltje het enige gezelschap dat deze avond aanwezig was. Deze keer behoorde er ook een lokaal nagerechtje met koffie of thee tot het programma. Voor sommigen was het trouwens een hele klim om het restaurant te bereiken want het hele complex is tegen een helling aangebouwd. Anderen waren zo slim om de taxi voor te laten rijden. Vandaag staat er voor iedereen een van de hoogtepunten van deze reis op het programma. Een bezoek aan de wereldberoemde Borobudur. We waren al op tijd op het complex aanwezig wat heel verstandig was vanwege de temperatuur die er al heerste. Natuurlijk bij het uitstappen al talloze verkopers die hun waren aanprezen. Maar iedereen had zijn instructies gehad hoe te handelen. Nadat de gids had kennis gemaakt met de groep ging men op pad richting het enorme complex. Tijdens de rondgang over de 3 verschillende niveaus kreeg men uitgebreid uitleg over hetgeen men er kon zien. Heel bijzonder dat men zoiets dergelijks ooit zonder cement heeft kunnen bouwen. Ook de ontdekking ervan is een groot toeval geweest want het geheel was overwoekerd door grote ficusbomen die de stenen van de plek hadden geduwd met hun wortels. Na rum 2 uur kwam de groep weer terug bij de uitgang. Ook hier weer de opdracht zo snel mogelijk in de bus te belanden. Slechts 3 kilometer verderop lag de Mendut tempel. Veel rustiger en met het ernaast gelegen kloostercomplex meer dan de moeite waard om te bezoeken. Hier gaf Jan Loen weerde nodige uitleg en konden we o.a. prachtige waterlelies en enkele lotusbloemen zien. Ook de boom met de wel heel speciale bloemen die op de stam groeien trokken ieders volle aandacht. Er staan er slechts 2 in heel Indonesië! Inmiddels was het weer tijd voor de lunch. Ondanks het verzoek de aangrenzende winkel niet te bezoeken konden de meesten de verleiding toch niet weerstaan! Hierna reden we verder richting Yogyakarta wat betekent overwinning. Hierbij passeerden we allereerst Muntilan waar heel veel antracietsteen verwerkt wordt tot kunstvoorwerpen en gebruiksartikelen. Veel van deze beelden worden verkocht naar Hindoe eiland Bali. Op zondag is er altijd een grote verkoop van personenauto’s langs een drukke doorgaande weg richting centrum van Yogya. Ontelbaar veel auto’s staan er 1 x per week langs de weg om van eigenaar te wissen. Het lijkt net een tippelzone maar dan voor auto’s. Met het grote verschil dat je hier wel een proefrit mee mag maken aldus een van de medereizigers! Aangekomen in het centrum stond een bezoek aan de beroemde Marlioboro street op het programma. DE winkelstraat van Yogya. Hier kreeg iedereen voldoende tijd om er rond te snuffelen. De meesten kwamen dan ook wel met een mooie aankoop terug. Nog een klein stukje rijden voordat we aankwamen bij ons mooie 4*hotel Yogyakarta Plaza waar we de komende 2 nachten op stand gaan logeren. Vanavond gaan we weer buiten de deur dineren op weer een totaal andere locatie. Elke dag weer een nieuwe verrassing.
NIEUWE FOTOS OP ONZE FACEBOOKPAGINA
Verslag dag 15 Maandag 29 juni 2015
Behalve dat we op stand slapen is het ontbijt deze ochtend ook van hoog niveau. Wat een keuze aan diverse buffetten met heel veel lekkers het lijkt wel een diner. En dan ook nog heerlijke verse koffie per kopje gezet! Na deze aangename start van de ochtend vertrokken we om 8.30 uur voor een hele dag Yogyakarta. Via een van de campussen van de stad kwamen we in korte tijd aan bij onze eerste stop. Het Batik atelier van Dhr. Kabul die toevallig zelf deze ochtend ook aanwezig was. Allereerst kregen we een duidelijke uitleg hoe het maken van een batik schilderij gebeurt. Enkele dames zaten op kleine krukjes dit priegelwerk te doen. Daarna kregen we de tijd om rond te kijken in het atelier wat weer de nodige aankopen opleverde. Onze volgende stop was bij de sigarenfabriek waar tot voor kort ook nog DRUM geproduceerd werd. Hier kregen we een boeiende rondleiding door het hele complex waar vroeg ooit 500 mensen werkten. Vanwege de afname van de vraag naar sigaren tegenwoordig nog maar 200 medewerkers; overwegend vrouwen. Met grote precisie worden diverse soorten sigaren vervaardigd wat allemaal handwerk is. Vanaf het verwijderen van de nerf, het op maat snijden van het schutblad, het wegen van de inhoud van elke sigaar, het rollen ervan, het maken van de verpakking, tm. het inpakken voor de diverse opdrachtgevers. Op de weg naar de Kraton; ons volgende bezoekadres van deze dag passeerden we het Vredeburg complex dat enkelen van ons gisteren al hadden bezocht tijdens het bezoek aan Marloboro street. Aangekomen bij de ingang van de Kraton stond een Nederland sprekende gids ons al op te wachten voor een 1 uur durende rondleiding. Ondertussen kwam een local de landkaarten brengen met daarop de route die we deze reis gebruiken om Indonesië te zien. Terug bij de bus reden we richting een atelier waar Batik stoffen gemaakt werden. Met een heel ander proces dan bij de schilderen worden hier de mooiste stoffen vervaardigd voor tafelkleden maar ook om kleding te maken. Ook hier weer de gelegenheid om aankopen te doen. Inmiddels hadden de maagjes wel weer zin in iets lekkers dus reden we naar ons lunchadres. Dit was van dezelfde eigenaar als ons adres van gisteren middag. Dus de kwaliteit was ook hier weer gegarandeerd. In het ernaast gelegen zilveratelier van de coöperatie werd na afloop van de lunch een korte uitleg gegeven hoe zilveren sieraden gemaakt werden, en brak de koopwoede weer los. Uiteindelijk moest Paul iedereen weer waarschuwen dat het tijd was om te vertrekken. Dat kostte nogal wat moeite! Ongeveer 17 kilometer verwijderd van deze plek lag onze laatste locatie van vandaag. De prachtige Prambanan tempel even buiten Yogyakarta gelegen werd met een bezoek vereerd. Hier geen opdringerige verkopers bij de ingang. Een lokale gids leidde de gasten over het complex voor een boeiende uitleg. Inmiddels was het al bijna 17.00 uur en reden we terug naar ons hotel. Omdat we morgenvroeg een treinrit gaan maken van Yogyakarta naar Jombang moest iedereen zorgen dat zijn koffers in de bus kwam omdat deze vanavond al verder rijdt naar de volgende bestemming. Gezamenlijk reden we naar een mooie locatie waar behalve het diner aansluitend ook een Ramayana voorstelling plaatsvond. De meesten gasten hadden besloten deze show mee te gaan maken. De anderen werden na het diner weer teruggebracht naar ons hotel. Morgen weer op tijd uit de veren want om 6.40 uur vertrekt onze trein richting Jombang. Op deze manier kunnen we het leven aan de achterkant van Indonesië ook eens bekijken.
Verslag dag 16 Dinsdag 30 Juni 2015
Vandaag een vroege wake up call. Omdat we de trein van 6.45 uur richting Jombang hebben gereserveerd liep om 5 uur de wekker af. Iedereen is echter inmiddels wel gewend aan dit dagritme. Als het weer aangenaam is blijkt vroeg opstaan geen straf. We liggen vaak ook al op tijd op bed. In elk geval weer genoten van een meer dan uitgebreid ontbijt. Omdat onze eigen bus gisterenavond al vertrokken is naar Jombang werden wij deze ochtend met 3 kleinere busjes naar het treinstation gebracht. We waren niet de enigen die deze trein hadden geboekt. Een lange rij stond voor de controle en het leek er bijna op dat we de trein zouden missen. Behalve de traagheid van de beambten waren er regelmatig Indonesiërs die gewoon voorkropen! Jan onze gids riep dat ieder op zijn beurt moest wachten, maar dat hielp niet. Een paar brede Nederlandse schouders uiteindelijk wel. Toch nog op tijd in kunnen stappen in een schone en frisse wagon met airco. Precies op tijd reed de dieseltrein het station uit. Nu konden we zien hoe het achter de huizen die in lintbebouwing zijn neergezet, uitziet. Verder een voortdurend wisselend landschap waar ook al half machinaal rijst geoogst werd. Verder o.a. veel suikerriet dat na de eerste oogst nogmaals aangroeit en een 2e maal geoogst kan worden in 1 jaar. Daarna komt er ter afwisseling weer rijst op dit veld te staan. Ook weer veel teakbomen en andere gewassen passeren onze ogen. De controle is trouwens erg streng in de trein. Maar liefst 3 medewerkers komen de kaartjes controleren. Daarnaast iemand die de sanitaire voorzieningen schoonhoudt. En nog een koffiejuffrouw. Na enkele stops kwamen we na een rit van 4 uur precies op tijd in Jombang aan. Daar kan de NS nog wat van leren! Toen we uitstapten kwam de warmte ons al tegemoet. Even een sanitaire stop en daarna een ijsjes stop bij een Indomaret waarvan er maar liefst 8000 in Indonesië zijn. Via een gevarieerde route met continue weer mensen langs en op de straat reden we uiteindelijk een heel andere streek binnen. Paul deelde onderweg nog het lekker Karika fruit in bekertjes uit dat hij meegenomen had tijdens de tour op het Dieng plateau enkele dagen geleden. Heerlijk fris en zoet. Met heel veel bochten en prachtige uitzichten staken we uiteindelijk een hoge bergpas over. In deze streek groeit tussen de bomen heel veel gras bedoelt om de koeien die op stal staan, te voederen. We passeerden een groot meer warme stroom opgewekt wordt en ook een grote suikerrietfabriek waar behalve suiker ook spiritus geproduceerd wordt als afvalproduct van de suikerfabricage. Vanwege het vele zware verkeer op deze route waren we erg lang onderweg. Maar de rit werd beloond met een bezoek aan de Pare waterval. Via een smalle weg door diverse plantages met koffiestruiken en veel groenten die sowieso in deze streek heel veel verbouwd worden, kwamen we bij de parkeer plaats. Slecht een klein stukje lopen en we konden de waterval van meer dan 100 meter hoog al klateren. Jan deed zijn best om de 2 soorten apen waaronder de zwarte te lokken met handgeklap. Dit werkte wonderbaarlijk goed , want in korte tijd was er een hele familie verzameld. Er werden veel mooie foto’s gemaakt want er waren exemplaar bij die gewillig gingen poseren! Kijk maar eens op de website naar de foto’s van deze dag. Ook de waterval zelf met een prachtige begroeide achterwand was een gewild foto object. Inmiddels begonnen de maagjes te knorren want het was al na tweeën toen we aankwamen in Batu bij het Purnama hotel in een prachtige setting met mooie tuinen. Ook het eten mocht weer ieders goedkeuring wegdragen want er waren gasten die meerdere malen opschepten zo lekker was het. Hierna slechts 2 minuten rijden en onze volgende stop was bij een plantenkwekerij met o.a. heel veel prachtige orchideeën en cactussen naast een enorme collectie andere planten en bomen. Aan dezelfde straat waar het wemelt van de plantenkwekerijen stopten we nogmaals voor een bezoek aan een grote bonsaikwekerij. Normaal gesproken exporteert hij elk jaar gemiddeld 4 zeecontainers bonsai naar Nederland. Door de crisis is dit echter gehalveerd. Maar voor ons een mooie gelegenheid de schoonheid van deze boomkunst te aanschouwen. Inmiddels begon het alweer een beetje te schemeren omdat we steeds dichter bij een tijdwissel komen op Java. Dus we reden bergafwaarts richting Malang. Je kon zien dat hier toch meer welvaart is door de beter conditie van de huizen. Ook passeerden we weer een prachtig en immens Moslim universiteitscomplex. Weer enorm veel verkeer onderweg en ontelbaar veel brommers op weg naar huis. Uiteindelijk kwamen we aan bij het 4* Santika Premier hotel waar we welkom geheten werden met een gemberdrankje en gembersnoepjes die evenals appels en aardappels populaire producten zijn in deze streek. Een paar uurtjes rust alvorens we met de bus naar ons diner adresje gaan van vanavond. Deze keer ter afwisseling weer eens iets Europees. Ondanks dat iedereen het Indonesische eten heel lekker vindt. Morgenvroeg een keer uitslapen want we vertrekken pas om 9.00 uur voor onze dagtocht. Wat een verwennerij!!!
Verslag dag 17 Woensdag 1 juli 2015
Vandaag een iets korter verslag dan normaal gebruikelijk. Na ons diner van gisterenavond in een modern restaurant kon iedereen gaan genieten van een verdiende nachtrust. Alleen werd deze bij sommigen ruw verstoord door een oproep van de vele Moskeeën in de buurt om ’s nachts te komen bidden. Een van de gasten wed hiervoor zelfs per abuis door de receptie wakker gebeld. Blijkbaar bekeerd tot het Moslim geloof tijdens het verblijf hier! Ondanks de waarschuwing vooraf door Paul om vooral oordopjes te gebruiken was dit blijkbaar toch niet bij iedereen doorgedrongen. Na een wederom rijkelijk ontbijt vertrokken we om 9.00 uur richting centrum. Na korte tijd reden over de “Hollywood boulevard” van Malang ofwel Idjen. Een prachtige brede middenberm met veel bloemen en planten en enorme palmbomen aan weerszijden. Dit alles geflankeerd door huizen uit de koloniale tijd waarvan velen in Art Deco stijl. Even verderop stapten we uit de bus bij een enorm plein met in het midden een enorme vijver dit vol stond met Lotusbloemen. Het plein zelf is omringd met Acaciabomen die normaal in mei in volle bloei staan. De vorm van deze meer dan 100 jaar oude bomen heeft al menig kunstschilders hart sneller doen kloppen. Al wandelend passeerden we het oudste hotel van Malang waar helaas tegenwoordig een flinke entree geheven wordt om er binnen te mogen kijken. Dus mooi niet gedaan. Jan begon te vertellen over het ernaast gelegen Guesthouse waar zich een hele geschiedenis had afgespeeld. Na een korte wandeling kwamen we aan bij de beroemde vogeltjesmarkt. Dat hier niet alleen vogeltjes verhandeld werden was al snel duidelijk. De meest vreemde vogelsoorten zagen we er maar ook slangen, ratten, aapjes etc etc. Kortom teveel om op te noemen. Er werden weer hele fotoreportages gemaakt op deze straat. Onze wandeling eindigde bij Toko Oen waar we vrije tijd kregen om de stad zelf verder te verkennen. Een gedeelte van de groep liep met Paul mee naar een enorme en enorm drukke Pasar waar sommige echt engtevrees kregen! Op een vooraf afgesproken tijdstip kwam iedereen uiteindelijk weer terug bij dit oudste koffiehuis uit 1930 voor een typische Nederlandse lunch. Alleen bij de kroketten werd in eerste instantie geen brood geserveerd. Op aandringen van Paul werd hier uiteindelijk toch mee ingestemd. Af en toe moet je dit volk een beetje pushen om tot actie over te gaan. Nog even een groepsfoto van ons door een Indonesisch meisje dat een scriptie moest maken en daarna weer de bus in op weg naar ons hotel. Na een aantal actieve dagen vanmiddag een paar uurtjes rust. Vanavond lekker dichtbij dineren want we hebben gereserveerd in het hotel zelf.
Verslag dag 18 Donderdag 2 juli 2015
Het diner gisterenavond was een verrassing. Vanwege de Ramadan een extra uitgebreid buffet met diverse buffetten in ons verblijfshotel. Zelfs een apart Italiaans buffet met verse pasta’s behoorde tot de mogelijkheden. Ook het personeel van het hotel was erg geïnteresseerd in onze gezellige groep en zocht zelf ook toenadering. Uiteindelijk moesten er over en weer foto’s gemaakt worden en werd er ook nog Nederlandse taalles gegeven. Zo werd het snel laat. Een foto van deze gezellige club staat inmiddels op Facebook www.facebook.com/reishuis . Omdat de weersvooruitzichten voor de zonsopgang bij de Bromo niet erg gunstig waren werd besloten om hier niet naar toe te gaan. Zodoende kon iedereen genieten van een normale nachtrust. Na de wake-up call van de receptie wederom een luxe ontbijt. Nadat iedereen weer in de bus was gestapt werd het dagelijkse nieuws weer voorgelezen door Paul. Door de moderne media waren er een aantal gasten al op de hoogte van het nieuws, maar sommige items waren nog erg vers of onbekend. Zo blijven we toch elke dag op de hoogte van wat er in Nederland en de wereld gebeurt. Na nog een tijdje in de stad gereden te hebben kwamen we weer in een heel andere omgeving terecht op weg naar onze eindbestemming van vandaag; Kalibaru. De streek waar we doorheen rijden kent veel productie van o.a. suikerriet, albast en papirusbomen. We passeerden o.a. een grote papierfabriek waar een Uil het symbool weergaf van de fabricage van papier. Hiervoor wordt dus gebruik gemaakt van eerder genoemde boomsoorten samen met de rietjes van de rijst. Hiervan maakt men o.a. karton. Ook zagen we grote velden overspannen met netten voor de productie van sjalotjes voor de export. Ook viel het ons gedurende de hele dag op dat er ontzettend veel zwaar transport op de weg zat. Als je bedenkt dat er alleen al op het eiland Java elke dag zo’n 160 miljoen buikjes gevuld dienen te worden, dan snap je dat daar heel veel transport voor nodig is. Het eerste gedeelte van onze rit hadden we regelmatig nog zicht op de Bromo die we eigenlijk hadden willen bezoeken. Het suikerriet dat hier massaal verbouwd wordt is niet alleen bestemd voor het vervaardigen van suiker, maar ook voor alcohol en spiritus. Een van de suikerfabrieken die we passeerden is oorspronkelijk ook als project gebouwd door de Nederlanders met een schoolvoorziening voor de kinderen van de arbeiders en een ziekenhuis. Ook gedijt de kapok, teak en tabak erg goed in deze vrij droge streek. Het hout van de teakbomen wordt veelal gebruikt voor het maken van meubels, deuren, ramen en kozijnen. Langs de weg zagen we regelmatig bedrijfjes die deze verkochten. Ook Nestle is erg actief in deze streek met een enorm bedrijvencomplex. Ook diverse grote waterfabrieken passeerden ons oog. Foto’s konden er weer volop gemaakt worden. Zo passeerden we 3 fietsers die volledig uit het zicht waren door de enorme vracht aan gras die ze vervoerden. Voor een fiets vol ontvangen ze ongeveer 25.000 Rupiah! Ook reden we gedurende 30 kilometer parallel aan een irrigatiesysteem met diverse aquaducten erin verwerkt waarmee maar liefst 11.970 Hectare landbouwgrond wordt voorzien van water. Na een stop voor een plasje en een ijsje en weer vele kilometers verder kwamen we aan op ons lunchadres in Jember. Paul had van tevoren geïnventariseerd hoeveel Royco kruidenbuiltjes Ayam en Sapi er moesten komen. Terwijl iedereen naar het restaurant ging met een enorme Koi vijver onder het complex, ging hij de bestelling kopen. Hier werd hij door de eigenaar meteen herkend als “Mr. Royco” omdat dit niet de eerste keer is dat hij deze toko bezoekt. Voor iets meer als 2 Eurocent per pakje! is men de eigenaar van een heerlijke kruidenmelange in de smaken kip en rund. Zo kan het Indonesische gevoel thuis nog even verlengd worden. Na de lunch namen we een binnendoor route die door andere tours niet gebruikt wordt om lokaal een van de tabaksschuren te bezoeken. Deze streek is nl. bekend als grootste producent van tabak in oost Java. We hadden geluk want er was de nodige activiteit gaande. Een vaan de schuren opgetrokken uit bamboe hing vol met tabaksbladeren voor de sigarenindustrie. Drie strengen van elk 30 bladeren worden door 2 mannen naar boven gebracht via een klimpartij en worden elke dag verhangen. Uiteindelijk duurt het 20 dagen om de bladeren te drogen. Omdat de temperatuur ’s avonds te laag is worden er op de grond vuurtjes gestookt met de kaf van de rijst. Het verschil in bladeren voor sigaren en sigaretten zit in de grootte en de dikte van het blad. Die voor de sigaren zijn nl. groter en dikker. In de schuur ernaast was er ook grote activiteit. Een mengsel van koemest, vruchtbaar zand uit de rivier en rietjes van de rijst wordt in jute zakken in een ketel gestoomd om ongedierte te doden en vervolgen met een olietrechter in een soort braadworsten gegoten! Super primitief! De dames die deze “worsten” vullen die dienen als substraat voor de nieuwe tabaksplanten verdien voor het vullen van 500 exemplaren € 7,- per dag! Bij ons zou dit werk al lang door een machine gedaan worden, maar met een werkloosheid van 30 % is het beter de handjes aan het werk te houden. Ondertussen was het buiten ook een drukte van jewelste geworden. Marjo had een aantal tassen met verzamelde zeepjes, tandpasta en andere artikelen die op de badkamers in onze hotels liggen, uit de bus gehaald. In korte tijd was het halve dorp in rep en roer en stond iedereen te springen om maar iets uitgedeeld te krijgen. Een feestje! Je kon hier goed merken dat hier geen andere reisgroepen komen omdat dit niet op de doorgaande route ligt. Dit houdt de charme van deze reis dan ook bijzonder. Het laatste gedeelte van onze tocht richting de maagdenpas verliep niet overal even snel. Vrachtwagen die te zwaar beladen waren kropen als slakken de berg op zodat er weinig tempo in zat. Echter de uitzichten die we tegenkwamen compenseerden dit ongemak ruimschoots. Het laatste gedeelte van ons traject stonden er overal bedelaars langs te weg om zgn. het verkeer te regelen. Heel triest om te zien dat in deze arme streek kleine kindertjes langs de weg staan om te bedelen. Het laatste gedeelte verliep gelukkig erg snel zodat we voor donker (we zitten bijna in een nieuwe tijdzone) aankwamen bij het resort Kalibaru Cottages. Nog even tijd voor een duik in het zwembad of een heerlijke massage bestaat tot een van de mogelijkheden in deze oase van rust na het drukke Malang.
Verslag dag 19 vrijdag 3 juli 2015
Na een rustige avond in een rustige omgeving stond er voor vandaag een lokaal uitstapje op het programma. Met een goed gevuld buikje liepen allereerst naar de naast het resort gelegen plantage waar o.a. koffie en kokosnoten groeien. Een uitzondering waren de zwarte peper struiken en de vanillestokjes die familie is van de orchidee. Door onder de oksel van een blad met een scherp mesje een inkeeping te maken komt er vocht vrij. Dit wordt handmatig overgebracht naar een andere snede. Daardoor ontstaat binnen 3 maanden een soort sperzieboon die uiteindelijk het vanillestokje vormt. Dit handmatige proces zorgt ervoor dat de prijs van vanille zo hoog is. Ook werd hier de overeenkomst tussen de kip en de kokosnoot uiteindelijk toch nog duidelijk gemaakt. Daarna stapten we in de bus om via de doorgaande weg naar de andere kant van Kalibaru te rijden. We passeerden hierbij een gebied waar allerlei keukenattributen gemaakt en verkocht werden. Een bonte verzameling van alles wat je je hierbij voor kunt stellen. Na enkele kilometers draaien we linksaf een kampung in. Omdat de straat te smal werd voor onze luxe bus moest het laatste stuk te voet worden afgelegd. Hier stond een tractor met kar uit de vorige eeuw op ons te wachten om ons naar de Glennmore plantage te vervoeren. We waren een publiekstrekker voor het lokale publiek want een dergelijk vracht zien ze niet dagelijks voorbijkomen! Nadat we de hobbelige route hadden afgelegd kwamen we aan bij het complex waar koffie cacao rubber en kruidnagels geproduceerd en verwerkt worden. In de eerste ruimte konden we zien hoe de verse latex in grote bakken opgevangen werd en met mierenzuur vermengd. Daarna worden er metalen platen op een vaste afstand in geschoven. Na 24 uur is er een rubber massa ontstaan die met een wals tot dunne hanteerbare plakken met stempel van de firma omgevormd wordt. De vooraf afgeroomde latex die in schuimvorm bovenop dreef wordt uiteindelijk B kwaliteit en vertoond allemaal gaatjes. Deze wordt verwerkt tot speelgoed. De A kwaliteit is bestemd voor de productie van autobanden. Hierna liepen we naar een andere ruimte waar enkele vrouwen bezig waren de B keuze ook te verwalsen tot hanteerbare plakken. Hier zagen we ook een enorme waterturbine uit 1930 die alle machines in het gebouwd aandrijft. Enkele vrouwen waren bezig met het schoonwassen van gefermenteerde cacaobonen. Nadat deze 6 dagen in houten bakken hebben liggen rotten worden ze schoon gespoeld en vervolgens op de droogzolder te drogen gelegd met eronder houtgestookte verwarming. Ook zagen we een aantal vrouwen die de gedroogde cacaobonen handmatig aan het sorteren waren. Ook de kruidnagel die in 3 kwaliteiten gesorteerd wordt was hier te zien. Vervolgens liepen we naar een van de drie houtovens waar de latex enkele dagen op een temperatuur van ongeveer 45 graden gedroogd wordt. Tenslotte worden de vellen op kwaliteit gesorteerd en gesneden en in pakken van elke 112 kilo verpakt en verscheept naar Japan.
Nadat we van Jan een uitleg hadden gekregen op de cacaoplantage over hoe de cacaoboon groeit was het tijd voor koffie en thee. Op de veranda van het voormalige huis van de familie Glennmore werden we getrakteerd op gebakken banaan, gebakken casave, verse guave en suursak. Wat heeft Indonesië toch veel te bieden. Ook was er de mogelijkheid om verse specerijen zoals vanillestokjes, koffie, foelie en cacao te kopen tegen prijzen waar je in Nederland alleen maar van kan dromen. Verder ging de rit met een bezoek aan de uitgebreide koffie en rubberplantages. Uiteindelijk reed het carnavalsgezelschap op de wagen weer terug naar het dorp voor de overstap op onze bus. Terug op de hoofdweg werd gevraagd om de inmiddels verzamelde toiletartikelen uit de diverse hotels mee te nemen tijdens een wandeling door enkele afgelegen dessa’s. Via een smal bruggetje voor maximaal 4 personen en erfjes van lokale mensen kwamen we in een hele andere omgeving terecht. De kinderen kwamen naar ons toe gerend en kregen de meegebrachte toiletartikelen uitgedeeld. Over de smalle walletjes van de rijstvelden liepen we door een afwisselend landschap waar het leek alsof de tijd had stilgestaan. Paul liep voorop en trof een volwassen vrouw naakt badend in een beekje aan. Al snel iedereen gewaarschuwd de andere kant op te kijken! Na een bezoek bij een familie thuis waar een 3 maanden oude baby te zien was en natuurlijk het interieur van de sobere woning. Daarna liepen we door naar een Kali ofwel rivier (vandaar de naam Kalibaru) waar enkele mannen bezig waren een eenvoudige brug te repareren. Wederom een ideale plek voor vele foto’s. Inmiddels was het al weer namiddag en gingen we richting hotel. Onderweg nog even een stop bij de werkplaats van BK om nog wat foto’s te maken. Terug bij de Kalibaru cottages stond er weer een heerlijke lunch op ons te wachten. Er is niemand die hoeft te vrezen dat hij met minder kilootjes op de weegschaal naar huis gaat dan dat hij gekomen is! De meegebrachte koffers hebben datzelfde probleem inmiddels ook!
Verslag dag 20 Zaterdag 4 juli 2015
Vanwege het uur tijdverschil wat we vandaag gaan overbruggen vertrekken we al om 7.30 vanaf ons hotel van de afgelopen 2 nachten. Voor sommigen een rumoerige nacht want de lokale Moslims hadden blijkbaar een feestje de afgelopen nacht. Ondanks waarschuwing van Paul vooraf om vooral oordopjes mee te nemen was dit blijkbaar niet door iedereen serieus aangenomen. Na een voorspoedige rit waarbij we onderweg nog een vrachtauto passeerden die een huis was binnen gereden arriveerden we uiteindelijk bij de haven van Banyuwangi. We konden direkt de veerboot oprijden om de plek waar de Atlantische oceaan en de Java zee elkaar tegenkomen, over te steken. De overtocht verliep eigenlijk heel snel want er was geen zigzag oversteek nodig vanwege de stroming. Echter bij aankomst in Gilmanuk was er geen plek voor ons om aan te meren. Aan de Java kant zijn er nl. meer afvaartplekken dan dat er aankomstplekken zijn op Bali! De ferry waar wij op moesten wachten had de nodige vertraging! Typische Indonesische toestanden bij het inschepen. Uiteindelijk waren wij toch aan de beurt. Toen we van de ferry afreden kwamen we meteen in een andere wereld terecht! In veel tuinen en op openbare plekken zag je Hindoe tempels en nog eens tempels van klein tot groot. Via het nationaal park waar we al snel de nodige apen langs de weg zagen reden we via een afwisselende route met ook minder mensen onderweg naar onze eindbestemming van vandaag; Lovina. Vanwege het tijdverschil was het bijna 14.00 uur voordat we aan konden schuiven voor een heerlijke Balinese lunch. De verse tomatensoep was zo lekker dat menigeen 2x opschepte. Ook de rest van de gerechten in een rustige Balinese omgeving vielen goed in de smaak. Hierna was het slechts enkele minuten rijden naar ons hotel. De verrassing overheerste want men had niet verwacht dat de huisjes waarin we verbleven er zo typisch Balinese uitzagen. De reacties met oh’s en ah’s waren leuk om te horen. De rest van de middag kan iedereen de omgeving verkennen of een strandwandeling maken. Vanavond weer iets leuks want we gaan dineren op het strand bij een echt seafood restaurant waarbij de tafels verlicht door fakkels op het strand staan slechts enkele meters verwijderd van de zee!.
Verslag dag 21 Zondag 5 Juli 2015
Gisterenavond reden we met onze luxe touringcar naar een plek enkele kilometers verwijderd van ons resort. Hier bezochten we een heus visrestaurant waar we de keuze hadden uit een vismenu of vleesmenu. Dat het vers was kon men wel proeven! Het hoofdgerecht was een Merlijn die dezelfde dag nog gevangen was. Met onze tafels op het strand was dit dus met recht een strandrestaurant. Rond 21.30 uur reden we weer terug naar huis want de wekker liep voor nagenoeg iedereen al om 5.30 uur af om een bezoek te gaan brengen aan de dolfijnen. Behalve een prachtige zonsondergang waarvan foto’s op de website te zien zijn was ook de zonsopgang een plaatje. Ook de dolfijnen waren van de partij, maar om ze op beeld vast te leggen is een hele kunst. Om 10.00 uur vertrokken we richting onze laatste bestemming van deze reis; Sanur. Met een stop van een half uur in Singaraja waar de Nederlanders als eerste plek voet aan land zetten kregen we tijd om de lokale Pasar te bezoeken. Hierna namen we een niet-toeristische route richting Kintamani; Het hoogste punt van het eiland Bali. Via een slingerende weg met heel veel groen, kerststerren, kruidnagelbomen, bamboe kruidnageltrappen, kemphanen in mandjes en nog veel meer tempels bij de huizen kwamen we uiteindelijk boven aan. Een heel stuk frisser als aan de kust op een hoogte van bijna 1200 meter. De locals waren dan ook warm gekleed op deze ietwat bewolkte dag. Vanwege de zondag hadden we het geluk een ceremonie mee te maken waar offers gebracht worden in de beroemde watertempel om te bidden voor nieuw regenwater. Bijna iedereen was wit gekleed. Behalve de dames die gekleurde banden om hun middel droegen. Op heel veel vrouwenhoofden mandjes waar de offers in zaten. Vanwege deze ceremonie was er een druk verkeer dus even geduld voordat we bij ons lunchadres aankwamen met uitzicht op het Batur meer en de ernaast gelegen vulkaan waarvan de laatste uitbarsting nog heel goed te zien was. Behalve met een zeer uitgebreide lunch werden we ook verrast met een prachtig panoramisch uitzicht op de Batur vulkaan met het erlangs gelegen kratermeer. Nadat we de ietwat opdringerige verkopers afgewimpeld te hebben met nep houtsnijwerk reden we de berg af naar beneden. Hier veel fruit en groenten. Op veel plaatsen was men bezig de mandarijnenoogst te verwerken en in te pakken. Ook volop adressen waar de Kopi Luwak te koop was en veel specerijen. Uiteindelijk zagen we ook weer rijstvelden en doemden de eerste werkplaatsen op waar men albast verwerkte tot kunstwerkjes van deze zachte houtsoort. Even verder kwamen we aan bij het dorpje Tegallalang waar de mooiste rijstvelden van Bali te vinden zijn. Koning Alexander is hier ooit ook wezen kijken. Al wandelend konden we deze plek bekijken met weer een overvloed aan kraampjes met locale producten. Het volgende traject bood een afwisselend aanbod aan atelier waar weer andere producten vervaardigd werden. In winkels als Ikea, Xenos en Action treft men regelmatig deze artikelen aan. Ook stond een bezoek aan het trendy Ubud op het programma. Ook vandaag waren we niet de enigen die dit idee hadden. Nog een uurtje rijden en we waren in Sanur net voor de inval van de duisternis. Onderweg weer veel verkeer en regelmatig motorgroepen die grote vliegers met zich mee voerden. Ze kwamen terug van het strand waar ook zij deze oplaten om het bijgeloof te tonen. Verder regelmatig op de route bijzonder mooie en minder mooie kunstwerken. Even na zessen kwamen we aan bij ons hotel en met een welkomstdrankje in de hand kregen we de kamersleutels uitgereikt. Vanavond op eigen gelegenheid dineren. Morgen eigenlijk een vrije dag, maar de meerderheid gaat mee op een extra excursiedag waarbij de mooiste plekje van dit gedeelte van Bali getoond worden. De beroemde zonsondergang bij Tanah Lot is een van de plekken die bezocht zullen worden.
Verslag dag 22 Maandag 6 Juli 2014
Wat eigenlijk een vrije dag zou zijn om bij te komen van alle belevenissen werd door nagenoeg iedereen toch benut om mee te gaan op een optionele excursiedag. Na het ontbijt direct aan het strand van Sanur vertrokken we om 8.30 uur richting onze eerste bestemming; Een traditionele Barung show op een locatie waar deze al meer dan 15 jaar dagelijks opgevoerd wordt. Omdat we als een van de eersten aanwezig waren konden we de beste plaatsen direct bij het podium uitzoeken. Dit bleek geen onverstandige beslissing want we waren op dit voege tijdstip niet de enigen die deze show wilden zien. Met een uitleg op papier wat we te zien kregen snapten we ook waarover deze uitvoering ging. Het was een enorm kleurrijk spektakel dat een uur duurde. Een stukje verder begonnen de eerste zilverateliers op te doemen. Ook hier even een stop gemaakt wat er allemaal voor moois gemaakt wordt. De volgende locatie die we bezochten was een groot houtsnijwerk atelier. Bij de entree kregen we van de eigenaar in de Nederlandse taal een duidelijk uitleg over de verschillende houtsoorten zoals krokodillenhout, albast en teak die gebruikt worden. Afhankelijk van het kunstwerk dat uit de vrije hand zonder enige tekening gemaakt wordt kan het soms wel 1 jaar duren voordat het af is. Ook de bijzonder 3D schilderijen van hout worden hier gemaakt. De keuze was enorm toen we de showroom binnenliepen. We hadden dan ook enige tijd nodige om alles te bekijken. Er was blijkbaar nog plaats in de koffers! Inmiddels was al bijna 12 uur dus op naar een geschikt lunchadres. Dit bleek een complete verrassing. Op een enorm complex werden we verrast door een veelvoud wat we zojuist gezien hadden, maar dan in een andere dimensie. Meters hoge houten sculpturen tot in detail uitgewerkt en wederom zonder tekening. Door de vaak grillige vorm van het hout komen de meest bizarre kunstwerken tot stand. Er was dan ook volop activiteit op de diverse werkplekken die het complex had. Uiteindelijk kwamen we aan bij het restaurant in een oase van veel groen en water. Wat is Bali toch ook weer bijzonder. Na een heerlijke lunch in het openlucht restaurant gingen we op weg naar Sukawati waar we een plek bezochten waar ontelbaar veel schilderijen in alle soorten en maten te zien en te koop waren. Tegen 15.00 uur reden we naar onze laatste bestemming van vandaag; Tanah Lot. Vanwege de drukte in Denpasar duurde het wat langer voordat we aankwamen op deze toeristische hotspot. 20 jaar geleden was de tempel die in zee gebouwd is nog niet zo bekend, maar tegenwoordige komen er elke dag duizenden toeristen naar deze plek. Inmiddels is er dan ook een compleets souvenirdorp bijgebouwd met een grote koopgoot waar je verplicht doorheen moet om bij de zeetempel uit te komen. Het uitzicht aan de kust is echt prachtig en er werden weer eindeloos veel foto’s gemaakt. Onze gids Jan wist een mooie terrasplek waar je de ondergaande zon achter de tempel heel goed kon zien. Het duurde wat langer dan verwacht voordat de zon onderging, maar het was zeker de moeite van het wachten waard. Voordat de grote massa vertrok liepen we naar de bus om terug te rijden naar Sanur. Vanwege de schoolvakanties was het echter enorm druk onderweg en kwamen we regelmatig vast de staan. De rit die normaal 1 uur duurt nam vandaag 2 uur in beslag. Wat wonen wij toch rustig in Nederland. 15 minuten later dan gepland kwamen we aan bij het restaurant voor ons laatste gezamenlijke diner. De Balinese dansshow was inmiddels wel begonnen, maar we konden toch nog een deel ervan meemaken. Ook deze maaltijd mocht iedereen weer goed smaken met een andere kok achter het fornuis. Na een laatste breefing van Paul betreffende de dag van morgen als we helaas afscheid moeten nemen van Bali tijdens de rit terug naar het hotel kon iedereen morgen nog gaan genieten van een volledige dag omdat we pas in de avond naar het vliegveld vertrekken. Tijdens onze stop in Dubai gaan we deze stad ook nog gezamenlijk bekijken met een 4 uur durende stadstour. Gelukkig dat onze bus airco heeft, want met een temperatuur van 40 graden lijkt het echt op een sauna.
Foto’s kijk op www.facebook.com/reishuis
Verslag dag 23 Dinsdag 7 Juli 2015
Na het smakelijke afscheidsdiner gisterenavond konden we vandaag nog een volle dag genieten van de Balinese sfeer. Per toeval was er in de tuin van het hotel een grote festiviteit. Zo’n 165 leerlingen van de toeristenopleiding kwamen deze dag naar deze plek om samen met hun familieleden de hele ceremonie rond de uitreiking mee te maken. In de meest kleurrijke outfit begon het vanaf 14.00 uur vol te lopen in de tuin die pal in de zon lag. De Balinezen zijn hier echter wel aan gewend. Natuurlijk moesten hiervan de nodige foto’s gemaakt worden. Nadat iedereen verzameld was moesten de studenten naar binnen om zich om te kleden. In de traditie van de Amerikaans high schools kwamen ze uiteindelijk weer naar buiten met een zwarte toga met een knalgele kraag en de typische studentenhoed. Deze zou later op de dag de lucht in gegooid worden. Het geheel werd aangekleed met traditionele muziek en een Balinese dansshow. Helaas moesten we midden in de festiviteiten vertrekken naar het vliegveld. Via de nieuwe tolweg die over de zee heen aangelegd was bereikten we het nieuwe en tevens grootste vliegveld van Indonesië. Het inchecken verliep aanvankelijk snel maar blijkbaar waren de dames niet zo getraind. Uiteindelijk zonder bij hoeven te betalen voor de over bagage in sommige koffers liepen we naar de gate. Ook hier heeft de commercie volop toegeslagen. Via een winkelstraat kwamen we uiteindelijk aan bij onze geplande gate. Maar zoals in dit land niet ongebruikelijk werd op het allerlaatste moment besloten deze maar even mondeling te wijzigen. Lekker duidelijk als je er als vreemdeling in je eentje zou zijn geweest. Gezamenlijk liepen we in sneltreinvaart naar de nieuwe gate helemaal aan de andere kant van het complex. Met een kleine vertraging vertrokken we uiteindelijk richting Jakarta. Bij aankomst bleken we niet verwacht te worden want we moesten nog geruime tijd met draaiende motoren in het vliegtuig blijven. Uiteindelijk was men wakker geworden en konden we uitstappen. Nadat iedereen zijn koffer weer terug had moesten we met de shutlebus naar terminal 2. De dienstregeling hiervan is erg onregelmatig, maar na niet al te lange tijd kwam de eerste gele bus aangereden. Er werden zoveel mogelijk gasten in gepropt door de chauffeur. Een heel karwei met die hoge trappen. Nog net geen veevervoer. Maar hier in Indonesië is men er aan gewend. Handige taxichauffeurs probeerden de overgeblevenen nog te verleiden een ritje met hun te maken. Volgens hun zou het wel een uur kunnen duren alvorens de volgende bus zou komen. Helaas voor hun was Paul op de hoogte van de werkelijke situatie en dropen ze al snel af. In korte tijd was iedereen in de internationale vertrekhal. Na de gebruikelijke controle konden we al snel instappen. Perfect op tijd vertrok onze vlucht naar Dubai.
Verslag dag 24 Woensdag 8 Juli 2015
Even na 5 uur plaatselijke tijd zette onze vogel voet aan de grond op het immense vliegveld van Dubai midden in een grote woestijn waar in 2014 al meer dan 70 Miljoen passagiers werden verwerkt. Deze keer geen transit maar een exit, want terwijl onze koffers op het vliegveld bleven liepen we via een ingewikkelde route naar de immigratie. Met een stempel rijker in het paspoort kwamen we aan bij de Costa koffieshop die echt verstopt zat vanwege de Ramadan die in Dubai duidelijk zijn sporen achterlaat. Lekker even bijkomen met een kopje heerlijk verse koffie. Eerder dan gepland omdat Paul inmiddels contact had gehad met de firma die de stadstour zou verzorgen kwam men ons om 7.00 uur al ophalen. In een heerlijk gekoelde bus verlieten we Dubai airport. Onze gids had er echt zin in want hij begon al meteen met vertellen wat we onderweg allemaal zagen. Dit alles werd terstond in het Nederlands vertaald door Paul zodat iedereen het verhaal kon volgen. Met de vlag van Dubai die bestaat uit de kleuren Rood voor de eenheid van de 7 emiraten waaronder Dubai valt, Groen voor vruchtbaarheid, Wit voor neutraliteit en Zwart voor de olierijkdom begon het verhaal zo’n beetje. We kregen al meteen een totaal ander beeld van deze oliestaat dan dat we dachten te weten. Na korte tijd werd de eerste stop gemaakt bij een immens plein waar pauwhanen rondliepen. Hier lag het verblijf van de huidige Sheik. De toegangspoort leek op de Berlijnse muur met levensgrote paarden erop die aangeven dat deze sheik helemaal weg is van de paardensport. We hadden geluk dat het bewolkt was deze dag, anders was de temperatuur die kan oplopen tot 50 graden zeker niet te harden zijn geweest. We mochten niet te dichtbij komen want de politie hield ons tegen. Niet met een gewone politie auto, want het merendeel van deze brigade rijdt rond in BMW5 series en andere grote merken. Met zijn meer dan 2 miljoen inwoners is het echter een enorme stad die bestaat uit verschillende stadsdelen. Er is nog volop bouwactiviteit te zien gepleegd door veelal Filipijnse en Indiase werknemers die voor een schamel maandloon van nog geen € 200,- in deze hitte werken. Er is 0% werkloosheid en als je geen werk hebt dien je binnen 30 dagen Dubai te verlaten! Uitbuiting dus! Al snel zagen we het beeldmerk op deze helaas iets nevelachtige dag; de beroemde Burj (wat toren betekent) Khalifa met zijn 828 meter het hoogste bouwwerk ter wereld waarvan de bouw in 2004 gestart werd. Het herbergt het hoogste zwembad, De hoogste lift met een snelheid van 10 meter per seconde die je binnen 1 minuut naar de 124e verdiept brengt waar een observatiedek is waar je zelfs buiten kunt staan, het gebouw met de meeste verdiepingen ter wereld. Voor de bouw ervan werd maar liefst 45000 m3 beton gebruikt! Een van de meest opmerkelijke zaken is dat in deze stad waar elke dag de zon schijnt en de airco’s volop draaien; de elektriciteit opgewekt wordt met olie! Daar hebben ze er meer dan genoeg van. Het drinkwater wordt gemaakt van zeewater en is duurder dan een liter benzine aan de pomp! Via een route die ons telkens weer versteld liet staan van de rijkdom passeerden we verschillende gebouwen zoals immens grote Moskeeën, bijzonder gevormde kantoortorens die ’s avonds uitbundig verlicht worden. Vanwege de Ramadan kunnen de inwoners na zonsondergang pas eten. De sheik nodigt iedereen in speciaal geplaatste tenten uit om gratis te komen eten. Er wordt geen belasting betaald en geen btw geheven op producten. Daarom zijn sieraden vaak maar de helft van de prijs vergeleken met Nederland. We reden verder naar het strand nabij het beroemde 7* hotel Burj Al Arab Jumeirah. Alleen al om binnen te mogen kijken betaal je € 50,- Het vervoer vindt er plaats per Rolls royce, helicopter of boot en ligt 250 meter in zee. De parkeerplaats ligt tig meters onder de zeespiegel en hier is tevens een restaurant met zeeaquarium gevestigd! De goedkoopste suite kost 10.000,- Dollar per nacht. De duurste 17.000,- Dollar! Hierna gingen we naar binnen bij een museum shoppingmall. We kregen uitlegen over hoe speciale oosterse tapijten gemaakt worden met speciale stenen erin verwerkt. Daarna snel weer verder voor nieuwe indrukken. We reden de beroemde Dubai palm op waar de welgestelden hun stulpjes hebben. Begonnen met het opspuiten ervan in 2001 werd in 2004 met de verkoop gestart. Binnen 72 uur waren alles kavels uitverkocht! Als buitenlander kun je hier alleen onroerend goed huren en op sommige plaatsen kopen. Echter de grond bijft eigendom van de oliestaat en heb je in pacht voor 99 jaar! Op dit moment staan er in heel Dubai 397 hotels. Vanwege de wereld expo in 2020 worden er de komende 5 jaar met een verwachte bezoekersstroom van 20 miljoen nog even 400! Hotels bijgebouwd. Inmiddels is ook de bouw van het project World weer hervat en komen er nog 2 andere palmeilanden bij. Aan het einde van de Dubai palm verrees het Atlantis hotel voor onze ogen Wederom een enorm complex met een Arabische toegangspoort waar je zelfs doorheen kunt vliegen. Nadat we door een tunnekl onder de zee door gereden waren kwamen we aan de andere kant van dit hotel weer boven water. Hier een perfecte fotostop. De zeewering van dit palmeiland met een lengte van meer dan 5 kilometer! Is gemaakt met enorme brokken steen van een van de andere emiraten waar men als enige wel bergen heeft. We vervolgden onze tocht via een 8-baans! Autosnelweg midden door de stad en passeerden hierbij o.a. ski Dubai van 50 graden buiten word de temperatuur binnen terug gekoeld naar -4 graden! Even later maakten we een stop bij de grootste shopping mall ter wereld. Op verzoek van onze gids werd iedereen gecraagd tijdens deze wandeling niet te stoppen maar hem te volgen. We kwamen binnen in een paradijs met maar liefst 1250 winkels onder een dak; de grootste ter wereld. Ook hier weer superlatieven. De grootste snoepwinkel ter wereld. Een indoor aquarium met maar liefst 10 miljoen m3 water en 33.000 vissen met een tunnel waar je doorheen kunt lopen. Na een hele wandeling kwmaen we aan de andere kant naar buiten en stonde we oog in oog met de eerdere vernoemde hoogste toren ter wereld. Hier bevindt zich ook het grootste waterfontein ter wereld. Daar verbleekt de fonteinenshow van de Efteling helemaal bij. Wat een indrukken. Inmiddels liep de klok alweer richting middaguur. We reden via de oude stadswijk met veel souks voor sieraden en stoffen langs het gebouw van de National bank of Dubai. Ook hier weer een bijzonder staaltje. De spiegelwand van het bouwwerk was zo gevormd dat er zich een schilderij aftekende dat voortdurend wisselde met het landschap dat zich aan de voet van dit gebouw bevond nl. de waterfront. Helaas kwam aan deze bijzondere tour een einde want we moesten vandaag nog terug naar Nederland. Nadat we nog tevergeefs hadden geprobeerd aangifte te doen van een beschadigde Ipad liepen we heel soepel door de grenscontrole met nog een extra stempel erbij naar onze gate. Ook hier weer op tijd want we kwamen na een prettige vlucht met goede inwendige verzorging een half uur eerder dan gepland aan op Schiphol. Wat een kille ontvangst in de aankomstruimte waar men blijkbaar midden in een verbouwing zat. Wat een tegenstelling t.o.v. de plek waar we vandaan kwamen. Als klap op de vuurpijl liet de bagageband nadat bijna iedereen zijn bagage al had het ook nog eens afweten. Gelukkig was dit euvel snel verholpen zodat we uiteindelijk gezamenlijk naar buiten liepen. Voor Mart en Mariet nog een onverwachte verrassing. De kinderen vonden het leuk om ze zelf op te halen op het vliegveld. De rest reed met de gereserveerde bus terug naar de opstapplaatsen. Helaas zit het er al weer op en kunnen terugzien op een bijzonder geslaagde reis met een gezellige groep gasten die deze reis samen intensief beleefd hebben. Over een aantal weken volgt er natuurlijk nog een reünie waarbij alle belevenissen zeker nog eens tevoorschijn zullen komen.