Dag 1 en 2
Konichiwa!
Voor het eerst mogen we met het Reishuis groepen rond gaan leiden in het Verre Oosten en wel Japan.
Voor velen van ons staat deze bestemming op de bucketlist en we gaan het meemaken.
Al vroeg stonden 2 bussen klaar in Horst waar Paul en Chi ieder in een eigen bus stapten om de eerste deelnemers in Venray op te halen. Nadat daar iedereen was ingestapt reed de bus terug naar Horst om daar de overige reizigers op te halen.
Op tijd vertrokken we richting Düsseldorf airport waarbij de files meevielen. Eenmaal aangekomen op het vliegveld stonden we als een van de eerste al bij de Etihad balie waar we onze koffers kwijt konden. Enkele van ons moesten nog wel even regelen dat ze naast elkaar konden zitten want het inchecken via de Etihad site ging niet makkelijk en werd vaak afgebroken, dus bij sommige was het wel gelukt en bij anderen weer niet.
Nadat iedereen zijn boardingkaart had konden we op eigen gelegenheid richting de douane en security check. Onze Boeing 787-900 stond al klaar en na een koffie break konden we op tijd instappen en vertrok onze vlucht dan ook zelfs enkele minuten eerder dan gepland.
De comfortabele vlucht waarbij we qua maaltijd de keuze hadden tussen kip Terriyaki (om alvast in Aziatische sfeer te komen) of beef met puree of pasta.
Na ca. 6 uur vliegen landden we op tijd op Abu Dhabi waar het lokale tijd ca. 19 uur was. Hier konden we door de prachtige vertrekhal zoeken naar de volgende gate.
Deze keer werd het een Boeing 777, deze was wel wat ouder maar ook hier verder prima. We kregen nog een laat diner en ca 3 uur voor aankomst nog een ontbijt. Vliegtijd voor deze vlucht was 10 uur.
Na een zachte landing verliep de douane verplichtingen relatief vlot. Sommige was het al in Nederland gelukt de QR code te genereren in de Visit Japan app en andere moesten een papieren arrival card invullen. De controle ging dus best vlot waarna we onze koffers konden pakken van de band. Onze gidsen Sam en Dorothy stonden al bij de aankomsthal ons op te wachten.
Onze gids Sam; een jonge gids van 26 jaar met een Chinese moeder en Duitse vader is in zijn jeugd opgegroeid in Duitsland en heeft ook nog eens 9 jaar in China gewoond. Doordat hij vloeiend Chinees leest en schrijft was voor hem Japans een koud kunstje aangezien vele tekens afgeleid zijn uit het Chinees, in slechts 2 jaar heeft hij het Japans zich eigen gemaakt.
Na een korte wandeling naar de bus bracht deze ons in een uurtje naar ons hotel waarbij Sam onderweg van alles vertelde. Sam heeft wel een regel en dat is op tijd klaar staan als dat is afgesproken. In Japan is te laat komen namelijk een blijk van geen respect voor diegene die op je wacht. Verder vertelde hij o.a. over de toiletten, in Japan zijn de toiletten heel modern en schoon ook de openbare toiletten die altijd gratis zijn. Deze zijn allemaal uitgerust met verwarmd toiletbril en billen douche, nou een hele apart ervaring dus en zeker omdat dit ook openbare toiletten betreft. I.v.m enkele bomaanslagen in de vuilnisbakken op straat zijn deze zoveel mogelijk verwijdert met de plicht de straat verder schoon te houden en je eigen vuilnis wat je op een dag bij je hebt ook bij je te houden en het werkt want op straat iets gooien kan je een boete opleveren van meer dan € 100.
Aangekomen in ons hotel kregen we even de tijd om ons op te frissen.Het diner was een authentiek Japans hotpotje per persoon waar een bouillon met groente, tofu, champignons en kip klaar stond maar ook koude voorgerechten met o.a. rauwe tonijn sashimi en salade en een schaaltje met gefrituurde vis en gebakken kip. Zelf toe te voegen met uiteraard de soja saus. Ondertussen was iedereen wel moe geworden zodat we na het diner de meeste hun rust namen op de hotel kamer die overigens erg netjes en schoon was. Enkele anderen maakte nog een wandeling. Morgen een hele dag Tokyo waar we de eerste Shrine gaan zien; dit zijn de Japanse tempels van het Japanse geloof.
Dag 3
Voor de meesten na een goede nachtrust en heerlijk ontbijt vertrokken we stipt op tijd voor onze dagprogramma in Tokio. De hoofdstad van Japan telt ca 14 miljoen inwoners en de provincie Tokio zelfs ca 41 miljoen en ondanks dat is het relatief gezien rustig op straat en op de snelwegen. Middels tolwegen die delen van de stad verbinden met hoge fly overs en wegen boven op elkaar is de drukte prima verdeeld. Ook de vele hybride auto’s en elektrische auto’s maakt het dat de stad weinig last heeft van smog, ook door de ligging aan de zee waait er regelmatig een fijne bries door de stad. Onderweg kwamen we o.a. de oude televisie toren tegen die op de Eiffeltoren lijkt maar een stuk smaller is, echter wel iets hoger. In de bus probeerde gids Sam ons nog wat Japanse woordjes bij te brengen, zoals Konichiwa, Arigato en Ohajo.
Onze eerste bezichtiging was de Meji Jingu Shrine, een shrine is een soort heilig huis of tempel voor het Japanse eigen geloof; het Shintoïsme. Het oude volk geloofde in Kami, de geestelijke krachten in bomen, bergen, zee en wind. Deze Shrine is gewijd aan de vergoddelijkte geesten van Keizer Meji en zijn vrouw. Het staat in een prachtig bosrijk park gebied waar het in de zomer ca. 2 graden koeler is t.o.v de stad en waar velen hun verkoeling zoeken in de zomer. De houten poort heeft een grote betekenis in het Japanse geloof en cultuur. Men buigt zowel voor de poort als nadat men door de poort is gegaan. De poort bestaat uit enorme cederhouten balken. In de shrine zelf kun je bidden door te buigen en in je handen te klappen. Bij het voor- en het hoofdgebouw zag men overal het keizerlijke symbool; de chrysant. Vanuit de Shrine was het slechts 10 minuten rijden naar het Shibuya kruispunt en het Hachiko hond standbeeld. Onze chauffeur loodste de grote bus behendig naar de kruising waar we uitstapten en eerst het Hachiko honden standbeeld bezochten. Er stond een hele rij indien je met het standbeeld op de foto wilden en anders kon je naast de rij wel een foto maken. Het verhaal van de zeer trouwe hond was een enorme inspiratie voor de Japanners. Het waargebeurde verhaal is uiteindelijk zelfs verfilmt met Richard Gere in de hoofdrol; a Dog’s Tale. Uiteraard moesten we allemaal de beroemde diagonale zebrapaden van het Shibuya kruispunt uitproberen waar tegelijkertijd tot wel 3.000 mensen tegelijkertijd recht of diagnoaal oversteken. Niemand loopt door rood. We zagen ook echte Mario Karts met berijders die als Mario verkleed waren rondrijden. Deze zijn te huur en gewoon legaal te gebruiken in het verkeer. Na dit schouwspel liepen we naar Shibuya sky tower. Met de lift werden we naar de 42e verdieping geschoten met een leuke plafond animatie in de lift om in de buitenlucht van het prachtige uitzicht te genieten. Wat een geluk met het prachtige weer konden we na. heel ver kijken en op het open dak kon je helemaal rondlopen zelfs op het Heli platform. Je zag tevens het oude moderne stationsgebouw wat nu een mall was. Halverwege de bouw bleek het toch niet geschikt als station en werd er een mall van gemaakt. Het uiteindelijk nieuwe station is een enorm complex.
Weer met beide benen op de grond reden we vervolgens naar het Ginza district en de Ginza straat. Het meest luxe gedeelte van Tokyo met enorm veel luxe winkels waar alle grote merken vertegenwoordigd zijn. Hier kregen we ook de gelegenheid om onze lunch te gebruiken. Engels gaat met wat horten en stoten maar qua eten hoef je geen zorgen te maken. Voor bijna alle gerechten hebben ze in de etalage nul. wel een voorbeeld staan van plastic wat erg goed nagemaakt is.
Onze laatste bestemming was de Asakusa Kannon tempel van het Mejji Jingu heiligdom. We liepen door een gezellige winkelstraat die van oudsher een van de oudste winkelstraatjes van Tokyo was, maar nu een voetgangers gebied waar links en rechts veel souvenirs en typische Japanse eet waren kraampjes gevestigd zijn. De mooie 5 verdiepingen tellende pagode stond er in de stralende zon prachtig bij. Om de tempel te bezoeken was er een wasplek waar je jezelf kan ritueel kan reinigen. Met een pollepel schud je eerst water op je linkerhand en dan op je rechterhand, vervolgens spoel je wat water je mond en als laatste stap deed je de pollepel 90 graden omhoog en het water wat er dan uitvalt reinigt het hart.
Naast de vele stalletjes stonden er ook kraampjes waar je je geluk of toekomst kon laten voorspellen door met een ronde stokjesbak te rammelen totdat er een stokje uitvalt met daarop een nummer. Dit nummer correspondeert met een vakje/lade waar je een briefje uit kon halen met daarin je voorspelling voor je geluk of minder geluk in de toekomst. Als je geluk hebt mocht je het briefje meenemen. Bij geen geluk mocht je het briefje om een rekje hangen en werd dit later verbrand. In het grootste tempel gebouw mochten we ook een offer brengen middels een donatie.
Ook zie je overal verkoopautomaten waar je heel goedkoop met muntgeld je flesje drinken kon kopen. In de Japanse cultuur kan dit gewoon nog met heel weinig vandalisme en respect voor elkaar wat al bij de opvoeding en scholen wordt bijgebracht. Door rood lopen hebben we nog niemand zien doen. Er stond ook een artikel in de krant dat er een storing was geweest bij de tolpoortjes. En om chaos te voorkomen had de overheid de slagbomen open gezet met het verzoek aan het volk en de weggebruikers om de tol handmatig over te maken. Meer dan 90% van die weggebruikers heeft gewoon netjes de tol betaald.
Inmiddels was het tijd voor het diner en hier kregen we net als de eerste avond een hotpot diner waarbij per persoon weer een hotpot klaar stond om de ingredienten te koken en met soja saus of hoi sin saus te laten smaken. Morgen een mooie natuur en cultuur dag in Hakone national park.
Dag 4
Na ons ontbijt zijn we vandaag klaar voor een avontuur in het nationaal Park Hakone. Zoals we gemerkt hebben is de stad mega met veel fly-overs. Daardoor genoten we fijn van het uitzicht. Hakone Park en mount Fuji liggen op ca. 1,5 uur rijden buiten Tokyo en passeren daarbij Kawasaki en Yokohama; de grote havenstad van Japan. We reden ook door veel tunnels die tevens verschillende eilanden met elkaar verbinden. Uiteindelijk kwamen we bij het Sengen park aan met de pagode waar je een panorama zicht hebt op Mount Fuji. Via steile maar gelijke trappen naar boven of een weg met haarspeldbochten kon je de heuvel naar boven beklimmen. Boven bij het uitzichtplatform kon je Mount Fuji samen met de pagode op de gevoelige plaat vastleggen. Helaas was de kersenbloesem bijna uitgebloeid en hebben we slechts enkele bomen nog gezien die hun laatste roze blaadjes liet vallen. Helaas was het ook bewolkt tegen de berg dus de top zagen we op dat moment niet. Mount Fuji is een actieve vulkaan die door seismologen continue wordt gemonitord. Volgens de cyclus zou die elke 300 jaar moeten uitbarsten. De laatste uitbarsting was in 1707 en 300 jaar later zou dus 2007 moeten zijn maar tot op heden is de vulkaan gelukkig nog slapend. Mount Fuji is een heilige berg voor de Japanners. Er staat ook een tempel in het Sengenpark waar de vulkaan god wordt vereerd. In de zomer smelt de sneeuw op de top en trekt het smeltwater de vulkaan grond in waar het de berg in trekt. Het water zou er 20 jaar over doen om naar de voet van de berg aan te komen waar het in een dorpje aan de oppervlakte komt. In dit dorpje genaamd Oshino Hakai leven de mensen gemiddeld 5 jaar langer t.o.v andere Japanners omdat ze daar het water van het smeltwater van de vulkaan drinken dat negatief geladen ionen bevat. Als weetje vertelde de gids waarom hier in een modern land als Japan alsnog de stroomkabels boven de grond zijn ipv in de grond; dit komt doordat de vele aardbevingen die Japan teisteren. De bevolking is dit zo gewend dat men niet zo snel schrikt van een beving. Alle gebouwen en wegen ook de hoge fly-overs zijn hiervoor op speciale wijze gebouwd. Ze kunnen eenvoudig tot een 6 op de schaal van Richter aan zonder enige schade. Er zal wat schade ontstaan vanaf niveau 8.
Het viel ons ook op dat nog best wat mensen mondkapjes dragen, echter dit was dit ook al voor Covid. Japanners beschermen zichzelf maar zijn ook zo opgevoed dat de cultuur zegt dat jou problemen niet die van iemands anders hoeven te zijn. Dus ben je verkouden dan draag een mondkapje is de redenering. Ook openbaar roken is verboden. Er zijn speciaal aangewezen plekken waar je kunt roken. Omdat jij wil roken hoef je een ander daar niet mee lastig te vallen.
Terug naar beneden genoten velen nog van heerlijk sappige Fuji appels die mega groot zijn. Je kon ze kopen waarna ze meteen voor je in partjes werd gesneden en in een bakje werd gedaan zodat je meteen kon snoepen.
Onze bus zette koers naar het grote meer van Ashi. Op een grote boot in de vorm van een piratenschip maakten we een tocht over het meer met mooie uitzichten en de bekende poorten van Japan. Op het bovendek kon je lekker uitwaaien. Na dit uitstapje reden we weer een uur om bij de 2e grootste Boeddha van Japan aan te komen; de Karakura. Dit beeld van brons is door de weersinvloeden helemaal groen geworden en is ook zover we weten de enige holle boeddha waar je ook in kunt. Het symbool van deze Boeddha was de lotusbloem.
Onderweg kwamen we ook nog een beroemde spoorwegovergang tegen die gebruikt is in een scene van een animatie film. Japanners zijn echt helemaal gek op volwassen animatie die echt nog getekend is. Men gebruikt vaak echte locaties die men na tekent. Er stonden inderdaad heel veel mensen bij die spoorwegovergang om foto’s te maken.Op de heen en terugweg vertelde de gids nog meer weetjes zoals o.a. waarom er links gereden wordt in Japan. De beredenering was dat de Sumarai hun zwaarden links droegen omdat de meesten rechtshandig waren. Indien er dan rechts gelopen werd kwamen de zwaarden elkaar tegen. Een ander weetje is dat er wel 40 miljoen verkoop automaten in Japan staan elk met hun eigen nummer. Bij een noodgeval en je zou de hulpdiensten bellen en je weet niet waar je staat zoek dan de dichtstbijzijnde vendingmachine op geef het nummer door en de huldiensten weten meteen waar jij je bevindt. De vendingmachines kunnen ook allemaal op afstand bedient worden. Bij een natuurramp worden deze dan ook met een druk op de knop vrijgegeven en kan de bevolking gratis drinken eruit halen.
Aan fruitdrankjes die je in de supermarkt of uit de vendingmachine haalt kun je bepalen door naar de afbeelding te kijken hoe hoog het fruitgehalte is. Zo leert men van jongs af aan welke drankje hoeveel dus fruit het bevat. Bij een afbeelding die getekend is, dus geen echte foto van fruit is het fruitgehalte minimaal. Een echte foto van het fruit betekent meer fruitgehalte.
Na een lange dag keerden we terug naar Tokyo en reden we langs de 2e luchthaven van Tokyo; Haneda waar we vele vliegtuigen zagen landen en opstijgen tijdens onze rit. Eenmaal in de stad reden we direct door naar een restaurant waar een wokpannetje per persoon klaar stond met ui en spek die we zelf mochten/moesten bakken. Ook stond er een schaal met verschillende tempura gebakken groenten en stukje gebakken vis en kip. Ook een Miso soep gemaakt van gefermenteerde soja bonen stond op het menu. Na het diner maakte we nog een korte wandeling door deze drukke en zeer levendige wijk die tevens bekend staat voor het nachtleven en het red light district; de Shinjuku wijk. Dit deel van de stad slaapt nooit. Ondertussen de eerste regenval dus gauw de bus in om naar het hotel onze koffers te pakken want morgen verlaten we de hoofdstad Tokyo.
Dag 5
Na ons ontbijt stonden we met onze koffers klaar om Tokyo te verlaten. We hadden een andere bus dan de afgelopen dagen en een nieuwe hele vriendelijke chauffeur die vanaf nu de hele reis bij ons zal blijven. Helaas met wat regen vertrokken we via de snelweg Tokyo uit. De snelwegen liggen hoog boven de grond en nadat we over een grote brug waren gereden en een bocht maakten zagen we pas dat de brug 2 laags was. De rit duurde een kleine 1,5 uur waarna we een pauze maakten bij een tankstation. Ook hier weer mooie grote en schone moderne toiletten. Ook de winkel en eetgelegenheid hier was groot.
Bij aankomst in het stadje Nikko bezochten we de Shrine van de 1e shogun van Japan; de beroemde generaal die het keizerrijk omver wierp en de keizer wel in het zadel hield als symbool maar omdat de keizer een god was durfde hij deze niet helemaal te laten aftreden. De shrine is ook een goddelijk huis en omdat de shogun geen keizerlijk bloedverwant was durfde hij ook geen directe shinto shrine te bouwen en bouwde deze meer in boeddhistische stijl. Het waren 207 traptreden omhoog naar het graf van de shogun. De hoge Japanse cederbomen in combinatie met de shrine en laaghangende mist maakte het geheel iets mystieks. Daarnaast waren alle gebouwen grotendeels versierd met bladgoud. Ook een afbeelding van 3 aapjes die uitbeelden: horen, zien en zwijgen wat een hele andere betekenis heeft dan wij kennen waren hier te zien. Ook een beeldje boven een poort van een slapende kat was populair om op de foto te zetten. Het verhaal van de slapende kat is dat ondanks dat deze slaapt beschermt hij de shrine. Het was inmiddels koffie/lunchpauze in een iets te klein museum restaurant maar de koffie en broodjes en/of gebak liet zich goed smaken. Na deze break liepen we nog naar een andere tempel waar o.a. een Samurai uitrusting tentoon gesteld werd. Om deze tempel te bereiken moesten we ook weer wat trappen nemen. Deze tempel was een echt Boeddhistische tempel o.a. te zien aan de drum en beltoren die bij de ingang stond.
Tijd voor onze 2e etappe. Met de bus naar Nagano waar onderweg door onze gids meer werd verteld over het leven in Japan met als onderwerp arbeidsverhoudingen. In Japan is de hiërarchie op het werk heel erg belangrijk. In Japan heeft iedereen een stempel als onderdeel van zijn handtekening op het werk. De te hoger de functie des te groter de stempel. Bij elke handtekening wordt dus een officiële stempel gezet en elke stempel wordt ook bij de gemeente geregistreerd zodat dit niet vervalst kan worden. Ook is het zo dat indien de chef in het weekend door moet werken het ondergeschikte personeel ook geacht wordt over te werken. Arbeid komt in Japan op 1 dan pas familie en vrienden. Arbeid wordt beloond. Door deze hoge werkdruk is de stress hoog en overlijden er jaarlijks velen hierdoor en er bestaat zelfs een zelfmoord bos.
Vakbonden zijn er wel maar cao’s bestaan weer niet. Als er gestaakt wordt is het zo dat het publiek daar niet van mag lijden. Bijv. bij de spoorwegen zal de trein gewoon rijden echter wordt er niet op tickets gecontroleerd en mag iedereen vrij reizen waardoor het dus veel geld kost voor het bedrijf. In Japan krijg je direct een arbeidscontract voor het leven. Je werkte vaak je hele leven bij hetzelfde bedrijf, daarom bestaan er ook veel meester titels in Japan, zoals meester timmerman of meester sushi chef. Hoe langer je het werk doet hoe dichter je bij de meester titel komt. Er kwam een vraag of er ook daklozen zijn, ja die zijn er mede door de economische crisis maar het zijn er vergeleken met het inwonersaantal weinig. De stad telt er minder dan 1.000 en worden door de staat geholpen. Er komen er niet veel bij want gezichtsverlies is het ergste wat een Japanner mee kan maken.
Verder is het zo dat het heel normaal is dat men na het werk sociale contacten legt met zowel collega’s als anderen, het is zelfs zo dat indien een man na een lange werkdag thuis komt hij wordt weggestuurd door zijn vrouw om sociale contacten te leggen. De vrouwen bleven vaak thuis als huisvrouw wat in Japan ook als beroep hoog wordt erkent en hoog wordt gewaardeerd. In de huidige tijd zien we een verandering van deze cultuur van huisvrouw en is de jeugd juist niet meer zo bereid om kinderen te nemen. De kinderbijslag is overigens hier ook van toepassing. En vanaf 3 kinderen zelfs een woontoeslag. Qua ziektekosten betaald men hier de medicijnen ca. 30% zelf tenzij het dure kosten zijn. De ziekenfonds premie wordt door de werkgever ingehouden.Daarnaast vertelde de gids dat tijdens de vroege Keizerlijke tijd Japan geheel gesloten was maar toch in de 18e eeuw een handel was tussen de verenigde Staten maar ook met Nederland. Midden 18e eeuw werd het steeds meer Westers.
De weg naar Nagano ging flink de hoogte in tot ruim 900 meter boven de zeespiegel. Via een hele mooie panorama route en middels hoge bruggen en lange tunnels reden we over deze comfortabele snelweg richting de Olympische winterspelen stad Nagano waar de spelen van 1998 plaats hebben gevonden. Het stadje telt ruim 350.000 inwoners wat natuurlijk een dorp is tegenover Tokyo. Ook kwamen we onderweg grote hoge netten tegen die in een boog stonden wat een golfafslag oefenterrein was. Aangekomen in Nagano reden we direct door naar ons diner restaurant.
Dag 6
Bij een groot hotel hoort ook een grote ontbijtzaal. We kregen een tafeltje toegewezen en konden vervolgens aan het uitgebreide buffet ons tegoed doen. Het was wel een beetje overdreven want je kon zelfs Franse frietjes opscheppen. Die hebben we maar links laten liggen! Sommigen kamers aan de voorzijde van het hotel hadden uitzicht op de besneeuwde bergtoppen waar destijds de Olympische winterspelen gehouden zijn.
Vandaag stond het Snow Monkey park op het programma. Via een mooie panoramische route ging het richting het park. Na een wandeling van ongeveer een half uur kwamen we aan op een plek waar deze kolonie van bijna 200 stuks zich regelmatig verzamelen. Ook in de winter als het sneeuwt zijn ze hier te vinden omdat er warmwater bronnen zijn om zich warm te houden. Deze Makaken leven hier op meerdere plekken in grote kolonies. Je rook ook de zwavelgeur van de waterbron. Langs het pad liep ook een rivier de berg af met enkele watervallen. In het gebied leven ca. 400 van deze apen in diverse koloniën. De gids grapte dat het hele beleefde nette Japanse aapjes zijn die ook buigen, nou dat laatste natuurlijk niet. Langs de rivier zag je ook een door mensen gemaakt gat waar continue krachtig stoom uit wordt geblazen om de druk af te halen van het hete water dieper in de bergen. Hierna hing het richting Shirakawa Go; een traditioneel dorpje waar we authentiek huizen en bijgebouwen gingen bekijken hoe de Japanners vroeger leefden in dit gebied afgezonderde gebied. Gedurende de rit konden we genieten van het panoramisch uitzicht en leerde Sam ons Origami vouwen. Dit ging moeizaam dus in plaats van centraal ging Sam per rij af om onze reizigers het vouwen van een kraanvogel te leren. De kraanvogel het symbool van vrede in Japan hebben we straks in Hiroshima nog nodig om dit bij het vredes monument te leggen. Omdat de jeugd veelal door de ontwikkelingen in de stad weggetrokken zijn uit de dorpjes bleven de ouderen over en bleven deze huisjes in authentieke staat en kwamen op de Unesco werelderfgoedlijst te staan vanaf 1995. We bezochten het huis van de familie Kanda. Dit typische houten farmhouse heeft meerdere verdiepingen. Deze traditionele huizen hadden zoals wij het kennen een spits dak van riet wat ca een halve meter dik was en bestand was tegen hevige sneeuwval en waardoor de sneeuw er makkelijk vanaf gleed.
In het midden van de grote ruimte zag je een soort van open haard waar de rook naar boven opsteeg naar de zolder. De rook deed dienst als bestrijding tegen de insecten op zolder waar de boeren hun zijderupsen hielden. Dit was een belangrijke bron van inkomsten in de winter. In de zomer teelde men rijst en groente.
Hierna reden we naar Takayama. Dat Japan meer dan 10.000 tunnels heeft bleek weer eens want we doorkruisten er ontelbaar veel. De vele tunnels volgden elkaar heel snel op, na een lange tunnel van ca 5 km gevolg door 200 meter open en meteen weer tunnel in van 2 km en zo ging dat lange tijd door.
Bij aankomst in Takayama; een stadje van ca 87.000 inwoners mochten we plaats nemen in een leuk klein restaurantje waar we middels een bbq of wokpannetje malse Shida beef geserveerd kregen. Dit gemarmerd rundvlees liet zich goed smaken door de malsheid. Daarnaast natuurlijk wat Sashimi rauwe vis en noodles soep en een grote gebakken garnaal. Het hotel had ook de mogelijkheid voor een Onsen bad.
We konden in de lobby gebruik maken van een gratis zelfbedieningsdrankje. Er stond ook een tapbierapparaat waar de machine een koud biertje voor je tapte.
Dag 7
De hotelkamers waren anders uitgerust dan we gewend waren met een aparte badkamer, apart toilet. De wasbak met spiegel was in de kamer zelf gesitueerd.
In de ontbijtzaal kregen we een tafel toegewezen met een ruime keuze aan gerechten.
Na onze koffers te hebben ingeladen reden we in enkele minuten naar de Miyakawa morning markt die al 200 jaar op dezelfde plek dagelijks geopend is. Vele leuke tentjes verkopen hier versproducten tot aan bonsaiboompjes toe, en eetkraampjes met de bekende Shida beef sushi en spiezen. Uiteraard omdat steeds meer toeristen deze markt aandoen zijn er de nodige souvenirwinkeltjes waar ook best wat bleef plakken aan onze handjes. Vervolgens liepen we door de oude historische straat in met haar traditionele architectuur. Je waant je hier echt terug in de tijd. Een Sake brouwerij stond ook op het programma maar dit was wel anders dan wij ons voorgesteld hadden, waar we dachten een toelichting te krijgen hoe Sake gebrouwen wordt was het een proeverij waar je zelf in een vendingmachine een sake kommetje kon kopen om daarmee een van de vele soorten Sake te tappen en proeven. Sake wordt gemaakt van rijst welke zonder de schil wordt gewassen en gestoomd. Er wordt water en gist toegevoegd en later nog een specifieke schimmelsoort. Vervolgens na enkele weken van fermentatie wordt het vocht gescheiden.
Hierna stond de langere busreis op het programma die ons o.a. via een mooie panorama route in ca 5 uurtjes naar Himeji bracht. Bij de 1e stop wisselden de gidsen even van bus, want Sam was goed in origami en Dorothy heeft Japans gestudeerd en kon ons weer veel vertellen over het Japans geschrift. Terwijl Sam in de bus van Paul de reizigers een stoomcursus origami leerde, bracht zij ons de basisbeginselen bij van het Japanse geschrift. Het Japans is nauw verbonden met het Chinees en vele geschreven karakters stammen dan ook uit het Chinees. Ook kwamen diverse andere thema’s aan bod zoals hoe het scholensysteem in elkaar zat. Vanaf 6 jaar is er 9 jaar leerplicht met de basisschool en de middelbare school die voor iedereen gelijk is. Na de middelbare school kun je of naar een vakopleiding of naar de High school om daarna evt. door te studeren op de Universiteit. Er is vanaf de basisschool wel een verschil in openbare scholen die relatief goedkoop zijn of de private scholen die veel geld kosten. Er zit op zich niet heel erg veel verschil qua lesstof; buiten de kosten alsook in de begeleiding van de leerlingen. Op prive scholen is het regime veel strenger.
Na aankomst in het luxe hotel in het moderne centrum van de stad hadden we een luxe diner met verse krab; voor velen van ons een echte delicatesse. Na het diner maakten enkelen nog een wandeling over de boulevard richting het prachtig verlichte kasteel in deze grote moderne stad van ca 10 miljoen inwoners.
Dag 8
Het ontbijtrestaurant was gesitueerd op de 14e verdieping waardoor we een mooi uitzicht hadden over de stad. Ook nu weer een zeer uitgebreid buffet met echt voor elk wat wils. Het eerste bezoek vandaag was het Himeji Castle. Deze militaire burcht is een mooi voorbeeld van klassieke Japanse kasteelarchitectuur en is oorspronkelijk gebouwd in 1333. Het huidige complex is voltooid in 1609. Het kasteel heeft een indrukwekkende witte gevel en wordt ook wel het reiger kasteel genoemd omdat het lijkt op een reiger die op het punt staat weg te vliegen. Het heeft slimme verdedigingsmechanismen zoals doolhof-achtige gangen en smalle steile trappen. Het staat sinds 1993 op de Unesco werelderfgoed lijst. Ondertussen vertrok onze bus leeg naar Hiroshima ca 240 km verderop. Na deze bezichtiging liepen we richting de Japanse tuin direct langs het kasteel. Prachtig aangelegd waar we konden genieten van de typisch Japanse tuinarchitectuur.
Rond het middaguur liepen we naar het treinstation van Himeji. Op het perron van de Shinkansen; hogesnelheidstrein reden er diverse Shinkansens met hoge snelheid voorbij. Wat een power en snelheid! De treinen hebben een zeer aerodynamische vorm zodat deze zo min mogelijk luchtweerstand heeft. Het ontwerp is afgekeken van de luchtvaart. Normaal gesproken kun je de klok gelijk zetten want de Shinkansen rijdt altijd exact op tijd en kent bijna nooit vertraging. Dus dat wij 5 minuten vertraging hadden was wel uniek te noemen. De stoelen waren ruim en alle stoelen staan in de rij richting. De trein reed met ruim 300 km per uur en het landschap vloog aan ons voorbij. Na een klein uur reden we het station van Hiroshima binnen en waren de ruim 200 km overbrugd waarbij we onderweg 1 tussenstop hadden op station Okoyama.
Hiroshima; de stad waar aan het einde van de 2e wereldoorlog de atoombom viel op 6 augustus om 8.15 uur van de Amerikanen. De Duitsers waren gecapituleerd en de Amerikanen hadden inmiddels een bom waarmee je hele steden tegelijkertijd kon wegvagen. De Amerikanen wilden laten zien dat ze iets in huis hadden, en omdat Japan zich niet wilde overgeven werd besloten om de bom tegen Japan te gebruiken. Diverse steden stonden op het lijstje echter werd Hiroshima gekozen omdat deze een strategische en militaire ligging had. O.a. het 2e leger van Japan verantwoordelijk voor de verdediging van Zuid-Japan was hier gehuisvest en Hiroshima was grotendeels gespaard gebleven door eerdere bombardementen en dus de ideale plek als “testlocatie”. Het psychologisch effect is dat de VS Japan tot overgave wilde dwingen zonder een invasie die extreem bloederig zou worden. Zo konden de VS de Japanse leiders choqueren met de vernietigende kracht van de bom mede door de stedelijke dichtheid van de stad. De aanval resulteerde in een onmiddellijke dood van 70.000 mensen en tienduizenden latere doden door straling. We stapten bij de vredeskoepel uit en zagen wat zo’n bom in luttele seconden kon aanrichten. Toen de atoombom ontplofte op ongeveer 600 meter hoogte en 160 meter afstand van het gebouw, werd vrijwel alles in de omgeving volledig vernietigd. Alleen het stalen skelet van de koepel en delen van de muren bleven staan. Precies op de plek waar de energie van de explosie vrijwel verticaal op neerkwam. Ook liepen we langs het kindermonument waar net een schoolklas van de basisschool aanwezig was die een Japans vredesliedje zong en een mooie lint van origami gevouwen kraanvogels ophing in een van de glazen vredeshuisjes. Ook onze origami gevouwen kraanvogels die symbool staan voor de vrede konden we deponeren in een doos bij het kindermonument. Tijdens de wandeling naar het vredesmuseum liep langs het vredesvuur dat altijd brand en blijft branden tot het moment dat er geen oorlog meer is in de wereld.
Het bezoek aan het vredesmuseum was zeer indrukwekkend. Het museum heeft tot doel om de gruwelijke realiteit van kernwapens te laten zien en bezoekers aan te zetten tot wereldwijde vrede en nucleaire ontwapening. Tevens werd het persoonlijke leed van de slachtoffers zichtbaar gemaakt door veel persoonlijke spullen, kleding en foto’s tentoon te stellen. Naast foto’s van voor en na de explosie maar ook van slachtoffers met hun verhalen. De stad Hiroshima heeft nu niet meer radioactiviteit dan elk andere stad. De directe straling kwam in enkele seconden vrij na de explosie en was dodelijk voor mensen binnen 1-1,5 km van de explosie. De straling bestond uit Gamma en Neutronen straling en leidde tot directe stralingsziekte. Op de lange termijn kregen vele overlevenden alsnog kanker met name leukemie binnen 5-10 jaar na de bomexplosie.
Inmiddels was het tijd voor ons diner wat deze keer heel apart was. In diverse kleine stalletjes konden we aan een Teppanyaki bar zitten waar de kok ons een specialiteit van de streek bakte. Een klein pannenkoekje met flink wat witte kool en tauge, enkele plakjes spek werd langzaam gebakken. Daarboven op kwam een portie noodles en een gebakken ei en met een heerlijke marinade werd het geheel afgetopt. Met ons “plamuurmesje” konden we ieder ons eigen torentje direct vanaf de bakplaat op ons bordje scheppen. Deze relatief snelle hap liet ons goed smaken. Het hotel had deze keer kleine kamers waar de badkamer op een aquarium leek omdat deze een glazen wand had verbonden met het slaapgedeelte.
Dag 9
Na het uitchecken reden we vandaag naar het eiland Miyajima, wat een beroemd eiland is in de Hiroshima baai. Het staat wereldwijd bekend om zijn zwevende Tori poort, die bij vloed lijkt te drijven op het water. Deze poort behoort tot de Itsukushima Shrine; een Unesco wereld erfgoed. Bijzonder is ook dat zo’n 500 wilde herten op het land rondlopen tussen de bezoekers.
De tori poort weegt ca 5 ton en staat al eeuwen op deze plek bij eb droog en bij vloed in het zeewater. Er is geen fundering onder de Tori poort.
Gezamenlijk liepen we door de Shrine; een van de bekendste en belangrijkste Shrines van Japan. We kregen ruim de tijd om deze te bezoeken en het oude winkelstraatje waar ze o.a. vele oester tentjes hadden. De verse oesters worden in deze wateren gekweekt wat we op de ferry al konden zien. Ook zagen we veel kleine bakkerijen die lokale cakejes maakten van bijv. rode bonen.
In de middag reden we via de snelweg een mooie panorama route richting Kyoto. Bij het tankstation verwonderden vele van ons weer over de toiletten die ruim en gewoon brandschoon zijn. Zelfs aan speciale kindertoiletten is gedacht, met kleine urinoirs die heel laag bij de grond stonden, jong geleerd is oud gedaan.
Na aankomst kregen we wederom een heerlijke Japanse maaltijd voorgeschoteld. Ditmaal een Shabu Shabu diner; vergelijkbaar met de Chinese hotpot. Aansluitend een traditionele Maiko dans door een Maiko danseres van slechts 15 jaar en de Maiko moeder die de zang en traditionele muziek verzorgde. Maiko is een vorm van traditionele folklore entertainment om de sfeer te creëren tijdens een thee ceremonie. Maiko’s zijn in principe een geisha in opleiding maar hoeven het niet perse te worden. Velen denken dat Geisha’s prostituee zijn maar dat is het niet maar is een levenstijl die hoog staat aangeschreven. Maiko’s worden gerekruteerd door de Maiko moeder waarna altijd toestemming wordt gevraagd aan de ouders. De klederdracht e en make- up is een Maiko of Geisha uren mee bezig. Uiteindelijk liet het Maiko meisje een behendigheid spel zien en onze gids Sam verloor al gauw zijn potje. Onze gasten werden ook al gauw uitgenodigd om dit mee te spelen. Enorm leuk en veel plezier hebben we er mee beleefd.
Dag 10
Vandaag staat Kyoto op het programma; een van de steden die bijna 1600 tempels herbergt waarvan er velen op Unesco lijst staan. Een van de steden die ook op de nominatie stond voor de atoombom echter door het historisch belang gelukkig bespaart is. gebleven.
De 1e tempel die we bezochten was de Kiyomizu-dera oftewel de “Tempel van het Helder Water”, Het is een van de beroemdste en meest bezochte tempels in Kyoto en heel Japan. De tempel is beroemd om zijn houten terras met een spectaculair uitzicht over de stad en het omliggende landschap; vooral tijdens de kersenbloesem in de lente en de herfstkleuren. Ook een scene uit een Anime film is gebruikt van deze locatie. Het houten terras is gebouwd zonder spijkers enkel met gebruik maken van houtverbindingen. Onder het terras bevinden zich 3 stromende waterstralen uit de heilige Otowa waterval.
De volgende plek was de Ryoan-ji tempel, wat “Tempel van de Vreedzame Draak” betekent. Het is een beroemde Zen Boedhistische tempel in Kyoto. Deze is vooral bekend om zijn iconische rotstuin; een meesterwerk van het Zen minimalisme dat wereldwijd bewonderd wordt. Het maakt niet uit vanuit welke kant je kijkt, je telt altijd 14 rotsen terwijl er 15 liggen.
De 3e bezienswaardigheid was het Gouden paviljoen. Deze is gebouwd omstreeks 1397 als de villa van de Shogun Ashikaga. Het is een van de meest iconische en fotogenieke bezienswaardigheden van Japan. De 2e en 3e verdieping zijn volledig verguld met bladgoud. Het park eromheen was de wandeling meer dan de moeite waard.
Daarna was het de beurt aan de Nijo kasteel. Het gedeelte Ninomaru-paleis is het best bewaarde deel van het kasteel en een Nationaal Erfgoed van Japan. Het bestaat uit 33 kamers, verbonden door gangen met de beroemde “nachtegaalvloeren” die een piepend geluid maken bij elke stap, bedoeld om indringers te detecteren. De kamers zijn rijkelijk versierd met schuifdeuren beschilderd door kunstenaars van de Kanō-school met motieven van tijgers, dennen en bloemen. De houten schuifdeuren hebben als raam dun papier wat je ook niet mocht aanraken. Als laatste deden we vandaag de Nishi markt aan. De markt is een levendige en historische voedselmarkt in het hart van Kyoto, vaak ook liefkozend “Kyoto’s Keukenkast” genoemd. Deze overdekte straatmarkt is de ideale plek om de culinaire cultuur van Kyoto van dichtbij te ervaren. Begonnen in de 14e eeuw maar tegenwoordig is het een mix van traditionele familie bedrijven en moderne snacks.In de avond reden we naar ons diner adres wat vrij eenvoudig was. Een mooi rechthoekig diep bord met deksel met daarin rijst en gebakken paling en soja saus. Vandaag kregen we een lekker softijsje wat ieder zelf mocht tappen.
Vanmiddag had menigeen van ons al een matcha ijsje gehad, de vraag was wat matcha uberhaupt is. De gids vertelde dat dit vermalen groene thee is in poedervorm. Deze poeder opgelost brengt dan alle goede stoffen met zich mee in plaats van dat de thee blaadjes achter blijven. Beroemd geworden in Japan maar oorspronkelijk afkomstig uit China.
Dag 11
We verlaten vandaag Kyoto maar niet voordat we nog een bijzondere bezienswaardigheid aandeden en wel de Fushimi Inari Shrine. Dit is een van de bekendste en meest iconische Shinto Shrines. Het is met name beroemd om zijn 1000 rode Tori poorten die dicht op elkaar staan en als een tunnel door het beboste berggebied van Mount Inari slingert. De shrine is gewijd aan de Kami; de godheid van rijst, landbouw en voorspoed. Nadat we weer een groepsfoto hadden gemaakt reden we naar een ander deel van de prefectuur Kyoto.
Onze volgende bestemming was het Nara park. In dit park liepen ook weer wilde herten tussen de vele toeristen door. Dit park staat bekend om de grote bronzen Boeddha binnen in de Todai-Ji tempel. Dit kolossaal beeld is ongeveer 15 meter hoog en weegt 500 ton. Je voelt je als mens heel klein. Om de tempel te betreden liep je door een van de enorme grote en hoge deuren. Niet voor niets dat deze tempel een van de grootste houten gebouwen ter wereld is. Het boeddha beeld zelf stamt uit 752 na Christus.
We lieten Kyoto helemaal achter ons en reden richting Osaka. In Japan bekend als de culinaire hoofdstad. Een van de beroemdste delen was de Dotonbori. Deze wijk is beroemd om zijn lichtreclame. De vele winkels en restaurants met duizenden bezoekers is een must see. Bij Don quiJote; een low budget winkel stond tegen de gevel een enorme ovalen reuzenrad. Voor 1000 Yen ca € 6 kon je een rondje maken en van het uitzicht genieten op ca 100 meter hoogte.
We kregen ruim de tijd om hier van het bruisende Osaka leven te genieten alhoewel het voor velen wel erg druk was. Ook bijzonder zijn de enorme beelden boven restaurants waar men exact kon zien wat ze er serveren; zoals een enorme grote bewegende krab tegen de gevel. Op onze verzamelplek midden op de brug liepen we in enkele minuten naar ons restaurant. Ook hier weer een echte Japanse maaltijd met tempura gerfituurde hapjes en een wokpannetje.
Nadat dit diner liepen we door de straten van Dotonbori waar we de lichtreclames nog beter konden zien omdat het inmiddels donker was geworden. Het was al druk maar nu leek het nog drukker geworden te zijn.
Een mooie dag kwam ten einde. Morgen maken we ons op voor de World Expo.
Dag 12
Omdat het weekend was, werd het ontbijt pas om 7 uur geserveerd en hadden we minder tijd dan we gewend waren voor het ontbijt. Uiteindelijk vertrokken we met beide groepen gezamenlijk naar het metro station waar we door onze gids door het trein en metro stelsel van Osaka werden geleid. Na 2x een overstap die helemaal perfect verliep met de groep kwamen we aan bij het metro station van de Expo die gloednieuw en speciaal hiervoor was aangelegd. Het regende pijpenstelen en het waaide ook nog eens hard. Het leek wel even noodweer. Maar we hadden ons voorbereid en de paraplu’s en ponchos hielden stand. Tegen 11 uur klaarde het op en zowaar liet de zon zich af en toe nog wel even zien. Het enorme expo terrein ligt op een kunstmatig eiland met centraal in het midden de paviljoens. De een nog mooier dan de ander. Om het hele park lag een ring van 2 kilometer omtrek op flinke hoogte volledig uit hout waarboven een tuin was aangelegd die als een cirkel rondom het park lag maar helaas door de wind vandaag gesloten was. Velen van ons konden de nodige paviljoens bezoeken maar het was duidelijk dat we niet alleen waren. Om 18 uur stond iedereen bij de mascotte van de Expo zoals afgesproken en liepen we weer naar het metro station waar we de rit weer terug namen naar ons hotel.
Morgen hebben we een laatste hele dag in Osaka en is dit een vrije dag.
Dag 13
Terwijl de meesten besloten om de dag naar eigen idee in te vullen ging een gedeelte van de gasten van beide groepen met Paul mee voor een 2e dag Wereld Expo. Met een handleiding vertrokken we “zelfstandig” met het OV naar het Expo terrein. Deze dag geen paraplu voor de regen, maar tegen de zon. We waren wederom niet de enigen met hetzelfde plan. De verwachting is dat er ongeveer 28 miljoen bezoekers op deze 6 maanden durende expo afkomen waarvan 80% uit Japan met zijn 110 miljoen inwoners zelf. De enorme ring rond het complex is 2 kilometer lang met een doorsnee van 700 meter. De bouwtijd was 1 jaar en 8 maanden. Het staat daarmee in het Guinness boom of records als grootste houten structuur. Vandaag was het weer perfect en was hij ook geopend voor het publiek om er overheen te lopen met een prachtig uitzicht over het expo terrein. Ook de enorme bloemen en plantenluizen bovenop spraken tot de verbeelding. Via enorme roltrappen kon je naar boven en naar onder. Overal zowel bij de paviljoens alsook bij de restaurants was het aanschuiven geblazen. Maar dat mocht de pret niet drukken. Japanners houden echt van hebbedingetjes. De winkels met expo artikelen deden goede zaken. Je moest soms wel een half uur wachten om de winkel in te kunnen. Ook bij de supermarkten die pop up winkels op het terrein hadden stonden wachtrijen met eenrichtingsverkeer in de winkel! Wellicht omdat het zondag was waren er veel openlucht optredens bij de diverse paviljoens. Overal klonk muziek op het enorme complex. Iedereen die mee was gegaan kwam dan ook heel voldaan terug naar de plek waar de mascotte stond. Ook onze terugreis verliep nagenoeg vlekkeloos. Mede dankzij behulpzame Japanners vonden wij de weg terug bij de overstap van metro naar trein. Na aankomst bij het eindpunt van onze tocht liepen we in slechts enkele minuten de deur van het hotel binnen.
Dag 14
Vandaag hadden we een check out om 11 uur en de ochtend verder was vrij. Sommige maakten een wandeling en andere scoorden nog de laatste souvenirs.
Rond 13 uur vetrokken we met de bus richting Kansai airport wat op een kunstmatig eiland ligt. Er is een grote brede brug er naar toe van 3 km lang, onderste gedeelte van de brug het spoor en bovenliggende weg. Bij slecht weer en storm is de brug voor verkeer afgesloten en is de luchthaven alleen bereikbaar met de trein of metro.
Het enorme complex blijkt jaarlijks iets te zakken in de zee en wordt continue opgehoogd.
Na het inchecken hadden we nog ruim de tijd om het vliegveld verder te ontdekken en om nog een hapje te eten.
Onze vlucht met Etihad airways vertrok op tijd richting Abu Dhabi met connectie naar Düsseldorf airport.
Een geweldige reis door Japan kwam ten einde en we kunnen met zijn alle terug kijken op een land wat voor velen onbekend terrein was maar ons zeer positief verrast heeft. De uiterst vriendelijke en gedisciplineerde mensen die behulpzaam en eerlijke zijn.
Altijd respectvol naar elkaar toe dus ook vreemden van elkaar en wat ook nog opviel de schone straten, geen vuiltje op de grond in het openbaar vervoer en de schone (openbare) toiletten.
Het was voor ons als begeleider van de reis en als schrijver van dit verslag een waar genoegen om deel te mogen nemen met deze leuke en gezellige groep.
Arigato Tomodachi
Chi